تحلیل چین‌خوردگی‌در منطقه چلونک بر اساس مدل تجربی

تحلیل چین‌خوردگی‌در منطقه چلونک بر اساس مدل تجربی

یعقوب جلیلی‌شاه‌منصوری، دانشجوی دکتری زمین‌شناسی ـ تکتونیک، دانشگاه بیرجند، jaliliyaghoob@yahoo.com

دکتر محمد مهدی خطیب، دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بیرجند

دکتر ابراهیم غلامی،‌استادیار گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بیرجند

 

چکیده :

در منطقه شمال باختری بیرجند (منطقه چلونک) واحدهای رسوبی ترشیاری شامل آذرآواری(توف، توف ماسه‌ای، ماسه توفی و آندزیت)، کنگلومرا، ماسه‌سنگ و شیل دچار چین‌خوردگی گردیده‌اند. چین‌های حاصله دارای اثر محوری در جهات شمال خاوری ـ جنوب غربی، شمال‌‌باختری ـ جنوب‌خاوری، خاوری ـ باختری و شمالی ـ جنوبی می‌باشند. به منظور نمایش نحوه تشکیل و پراکندگی اثر محوری این چین‌خوردگی‌ها از مدل‌سازی‌های تجربی استفاده شده‌است. بر اساس آزمایش‌های انجام گرفته، مهمترین عامل ایجاد پراکندگی محورهای کرنش در منطقه چلونک، کرنش‌های متوالی در اثر قرار گرفتن در پهنه‌های فشارشی ـ برشی تعیین شد. عامل اساسی دیگر ویسکوزیته بالای چین‌خوردگی‌های شمالی می‌باشد که باعث اختلاف چین‌خوردگی‌های شمال و جنوب منطقه شده‌است. عامل سوم ضخامت واحدهای سنگی می‌باشد که باعث اختلاف هندسه چین‌خوردگی‌های شمالی و جنوبی شده‌است. چین‌خوردگی‌های منطقه مورد مطالعه در اثر کرنش‌های حاصل از اریب‌های (splays) شمالی‌بیرجند و جنوب‌باختری قاین از مجموعه اریب‌های شمالی سیستم گسلی نهبندان، تشکیل شده‌اند.

واژگان کلیدی: چین خوردگی، مدل تجربی، پهنه‌های فشارشی ـ برشی،‌چلونک

کلید واژه ها: خراسان جنوبى