تاثیرفرایند اختلاط ماگمایی وآلایش پوسته ای درپیدایش سنگهای آتشفشانی سبلان

تاثیرفرایند اختلاط ماگمایی وآلایش پوسته ای درپیدایش سنگهای  آتشفشانی سبلان

مهناز فتح الهی  ، کارشناسی ارشد پترولوژی  از پژوهشکده  سازمان زمین شناسی ، mahnaz.fatollahi@email.com

دکتر  محمد هاشم امامی ،عضو  هیئت علمی  پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

دکتر منیره خیر خواه، عضو  هیئت علمی  پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

چکیده :

آتشفشان سبلان از نوع آتشفشان های استراتوولکان است که در طی کواترنر فعال بوده است و در شمال غرب ایران، در خاور آذربایجان، واقع شده است. سنگ های آتشفشانی این منطقه  شامل گدازه ها و سنگ های پیروکلاستیک می باشد. از لحاظ ترکیبی گدازه ها را می توان به انواع سنگ های اسیدی (ریولیت ،ریوداسیت) و سنگ های نسبتا بازیک تا حدواسط (تراکی آندزیت، تراکی داسیت، داسیت )تقسیم بندی کرد. در مطالعه ویژگی های بافتی و کانی شناسی این سنگ ها شواهدی از اختلاط ماگمایی و آلودگی پوسته ای دیده می شود. از جمله بافت غربالی،  وجود دونسل پلاژیوکلاز  که نسل قدیمی خورده شده و در مرکز بلور کلسیک ترند و ناشی از  همان ماگمای بازیک بوده و نسل دوم که خود شکل و سالم اند و از نظر ترکیبی سدیک ترند( آاندزین، الیگوکلاز) مربوط به ماگمای دورگه یا هیبرید می باشد. وجود دو نوع شیشه با ظریب شکستهای متفاوت (قهوه ای و بیرنگ )  ، منطقه بندی نوسانی پلاژیوکلاز ها،  حاشیه های واکنشی، خوردگی و گرد شدگی فنوکریست ها، بافت اسکلتی و شکل های خلیجی، وجود گزنولیت هایی با ترکیب بازیک و اپاسیتی شدن  کانی های مافیک. با توجه به  این شواهد  پدیده اختلاط ماگمایی و آلودگی پوسته ای نقش مهمی در پیدایش سنگ های ولکانیکی این منطقه داشته است. ترکیب این سنگ ها از نظر کانی شناسی شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول،بیوتیت ،کلینوپیروکسن(اوژیت) و کوارتز می باشد.                                    

واژه های کلیدی : آلایش پوسته ای، سبلان، اختلاط ماگمایی، سنگ های اسیدی تاحدواسط، کواترنری