استفاده از اویلردیکانولوشن در تعیین موقعیت توده‏های مولد ناهنجاری مغناطیسی

استفاده از اویلردیکانولوشن در تعیین موقعیت توده‏های مولد ناهنجاری مغناطیسی

سعیده احمدی (کارشناس ارشد مهندسی معدن، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، s_ahmadi120@yahoo.com)

 عبدالحمید انصاری (عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، h.ansari@yazduni.ac.ir )

کمال علمدار (دانشجوی دکتری اکتشاف معدن، دانشکده معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه شاهرود،kamal.alamdar@gmail.com )

 چکیده :

روش اویلردیکانولوشن یکی از روش‏های تفسیر اتوماتیک داده‏های میدان پتانسیل است که منجر  به تخمین عمق و موقعیت افقی توده‏های مولد ناهنجاری می‏شود. معادله‏ی اویلر به شکل توده‏ی زیرسطحی وابسته است. این وابستگی به صورت پارامتر شاخص ساختاری (N) وارد معادله می‏گردد.   به علت ناشناخته بودن هندسه‏ی توده‏های زیرسطحی منطقه‏ی مورد مطالعه، امکان انتخاب شاخص ساختاری مناسب وجود ندارد. بنابراین در این مقاله برای تخمین شاخص ساختاری و عمق توده‏های زمین‏شناسی از  الگوریتم گرووسکا و همکاران (2003) استفاده شد که در آن با استفاده از  خصوصیات تبدیل مشابه دیفرانسیلی (DST) به حل معادله‏ی اویلرپرداخته می‏شود. در این مقاله الگوریتم مورد نظر به گونه‏ای تغییر داده شد که امکان خوشه‏بندی نتایج در دو مرحله یا ارائه‏ی نتایج بدون خوشه‏بندی فراهم گردد. همچنین قسمتی به آن اضافه‏شد تا هنگام محاسبه‏ی مشتق قائم، داده‏ها به صورت خودکار تا ارتفاع معینی رو به بالا گسترش یابند و نویزهای فرکانس بالا حذف شوند. 

این روش بر روی داده‏های مغناطیسی مصنوعی مدل تئوری و همچنین بر روی داده‏های مغناطیسی واقعی ناهنجاری شماره‏ی 2 گل‏گهر سیرجان اعمال گردید. در بررسی صورت پذیرفته، 4 توده‏ی مغناطیسی در منطقه کشف شد. حداکثر عمق این توده‏ها 130 متر برآورد گردید. نتایج اویلردیکانولوشن با نتایج حفاری‏های صورت پذیرفته در منطقه مطابقت دارد. علاوه بر این نتایج به دست آمده توسط اویلردیکانولوشن به وسیله‏ی روش تحلیل طیف انرژی و تلفیق دو روش اویلردیکانولوشن و سیگنال تحلیلی اعتبارسنجی شد. انطباق قابل قبول موجود بین نتایج این دو روش با نتایج حاصل از اویلردیکانولوشن بیان‏کننده‏ی صحت نتایج اویلردیکانولوشن می‏باشد.

کلید واژه ها: اویلردیکانولوشن، شاخص ساختاری، تبدیل مشابه دیفرانسیلی، سیگنال تحلیلی، تخمین عمق، گل‏گهر.