نتایج اعمال الگوریتم معکوس‌سازی اُکام بر داده‌های الکترومغناطیس هوابرد

نتایج اعمال الگوریتم معکوس‌سازی اُکام بر داده‌های الکترومغناطیس هوابرد

فرزاد شیرزادی تبار، دانشجوی دکتری ژئوفیزیک، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران  fshirzadi@ut.ac.ir

بهروز اسکویی، دکتری ژئوفیزیک، عضو هیئت علمی مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران  boskooi@ut.ac.ir

مهرداد باستانی، دکتری ژئوفیزیک، عضو هیئت علمی دانشگاه اوپسالا، سوئد  mehrdad.bastani@geo.uu.se

چکیده :

داده‌های الکترومغناطیسی هوابرد در حوزه‌های زمان و فرکانس برداشت می‌شوند. در حوزه زمان، تغییرات زمانی میدان مغناطیسی ثانویه و در حوزه فرکانس مقدار مطلق میدان مغناطیسی ثانویه اندازه‌گیری می‌شود. در این مقاله داده‌های الکترومغناطیسی هوابرد حوزه فرکانس با اعمال روش معکوس سازی اُکام به مقادیری از مقاومت ویژه تبدیل می‌شوند که خواص الکتریکی لایه‌های افقی زمین را نشان می‌دهند. در این بررسی تعداد لایه‌ها بسیار بیشتر از تعداد داده‌ها است. با انتخاب مناسب یک تابع هدف و کمینه کردن آن با استفاده از روش کمترین مربعات، طوری عمل می‌شود که هم پارامترهای مدل دارای کوچک‌ترین ساختار باشند و هم داده‌ها به حد کافی برازش شوند. اعمال این روش بر داده‌های الکترومغناطیسی هوابرد حاصل از مدل‌های مصنوعی، نتایج قابل قبولی را تولید می‌کند. این روش همچنین بر داده‌های الکترومغناطیس هوابرد منطقه کلاته رِشم در استان سمنان اعمال شده است. مقاطع و نقشه‌های به دست آمده، وجود ناحیه کمانی شکل، که در نقشه زمین‌شناسی مشخص شده، را تأیید می‌کنند. علاوه بر آن، این نتایج نشان می‌دهند که این ناحیه کمانی ضخیم‌تر از آن است که در سطح برونزد دارد و علت آن وجود آبرفت‌های با ضخامت تقریباً 7 متر است که در این ناحیه کمانی نهشته شده‌اند.

کلید واژه ها: الکترومغناطیس هوابرد، ماتریس ژاکوبین،  مدل‌سازی پیشرو یک بُعدی، معکوس‌سازی اُکام