بررسی نقش شیب­دامنه در پهنه­بندی خطر زمین­ لغزش و رفع خطاهای حاصل

دسته زمین شناسی مهندسی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری سی امین گردهمائی علوم زمین
نویسنده مجتبی کمانی
تاريخ برگزاری ۰۱ اسفند ۱۳۹۰

بررسی نقش شیب­دامنه در پهنه­بندی خطر زمین­ لغزش و رفع خطاهای حاصل

◊◊◊◊

مجتبی کمانی، دانشجوی کارشناسی ارشد زمین­شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران،  mojtaba.kamani@modares.ac.ir 

محمد دادخواه، دانشجوی کارشناسی ارشد زمین­شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران،

m.dadkhah@modares.ac.ir

◊◊◊◊

چکیده :

زمین ­لغزش، پدیده­ای فراوان در ایران می­باشد که همه ساله آسیب­های فراوان بر منابع ملی و آثار نامطلوبی در زندگی مردم برجا می‌گذارد. مقدار شیب دامنه یکی از مهم­ترین عوامل موثر در ایجاد لغزش و یا پایداری آن است. از دیدگاه تئوری با افزایش شیب دامنه، تنش برشی افزایش می­یابد و انتطار می­رود پتانسیل ناپایداری شیب هم افزایش یابد. از سویی دیگر، بررسی­های آماری و نتایج پهنه­بندی­های خطر زمین­لغزش نشان­ از تراکم ناپایداری کم­تر در گروه­های شیبی بالاتر دارد. این ناسازگاری و برخی از اشتباهات دیگر باعث بروز خطاهایی در پهنه­ بندی خطر زمین­لغزش به ویژه در روش­های وزندهی بینا می­شود. در این پژوهش به بررسی عوامل مختلف بروز خطا در استفاده از پارامتر شیب، در پهنه­بندی­های خطر زمین­لغزش و راه­کارهای اصلاح آن­ها پرداخته شده­است. برای
این­کار از داده­های صحرایی زمین­ لغزش­های استان قزوین و همچنین پهنه­بندی خطر زمین­لغزش در شمال استان (باختر آبخیز الموت­رود) بهره­گرفته شده­است. نتایج نشان می­دهد که در استفاده از شیب در پهنه­بندی خطر زمین­لغزش باید به هفت مورد: تفاوت زمانی بین برداشت زمین ­لغزش­ها و لایه­ های مورد استفاده (
DEM و یا توپوگرافی) در بدست آوردن شیب، وضعیت و نحوه فعالیت زمین­لغزش­ها، نوع حرکت دامنه­ای، تفکیک بین سطح گسیختگی اولیه با محدوده گسترش مصالح لغزشی، تفاوت اختلاف ارتفاع نسبی با شیب دامنه و تفاوت بین مساحت واقعی لغزش با مساحت نقشه­ای (دو بعدی)؛ دقت شود و خطاهای حاصل از هر یک را بر طرف نمود.

کلید واژه ها: زمینلغزش پهنه­بندی گسیختگی توپوگرافی قزوین زمین شناسی مهندسی