ارزیابی آنیزوتروپی یک مخزن کربناته با استفاده از لاگ دو قطبی-برشی (DSI)

ارزیابی آنیزوتروپی یک مخزن کربناته با استفاده از لاگ دو قطبی-برشی (DSI)

◊◊◊◊◊◊◊

فرهاد خوشبخت، هیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت، khoshbakhtf@ripi.ir

محمد محمدنیا، هیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت، Mohammadniam@ripi.ir

محسن زینلی، کارشناس ارشد پتروفیزیک، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، m.zeinali@icofc.ir

◊◊◊◊◊◊◊

چکیده:

آنیزوتروپی مشخصه ای از یک محیط است که بصورت تغییر خواص آن محیط در جهات مختلف تعریف می شود. مهمترین عوامل ایجاد آنیزوتروپی در مخازن نفت و گاز، تنش های درجا، شکستگی های طبیعی و مرزهای لایه بندی شارپ می باشند. درک صحیح آنیزوتروپی از مراحل قبل از حفاری و تعیین مسیر بهینه حفاری تا برنامه های توسعه ای میادین و مراحل ازدیاد برداشت، اهمیت فراوانی در کاهش ریسک و هزینه و همچنین افزایش تولید صیانتی از مخازن دارد. برای تعیین آنیزوتروپی مخزن منابع مختلفی وجود دارد که لاگ (Dipole Shear Imager) DSI از معتبرترین آنهاست.

در مقاله حاضر نحوه ارزیابی آنیزوتروپی مخزن با استفاده از لاگ DSI و تلفیق داده های آن با لاگ های تصویرگر و لاگ های چاه پیمایی در یکی از چاه های نفتی جنوب ایران بررسی می شود. تجزیه (پلاریزاسیون) موج برشی به دو مولفه تند (Fast)  و کند (Slow)  در محیط های آنیزوتروپ، اساس تعیین آنیزوتروپی مخزن با استفاده از لاگ DSI است برای این منظور ابتدا موج برشی به دست آمده از DSI به دو مولفه تند و کند تفکیک شده، سپس بر مبنای اختلاف انرژی که دو مولفه مذکور دارند آنیزوتروپی مخزن تعیین می شود. برای تفکیک از یک تکنیک ریاضی بنام چرخش آلفورد (Alford Rotation) استفاده می شود

آنالیز آنیزوتروپی در چاه مورد بررسی نشان داد که لاگ DSI، آنیزوتروپی کلی را در بازه لاگ گیری شده بصورت پیوسته و دقیق تعیین می کند ولی میزان مشارکت عوامل ایجاد کننده آن یعنی تنش های درجا، شکستگی های طبیعی و مرزهای لایه بندی را معین نمی کند و برای تعیین مقدار مشارکت هر یک از عوامل دخیل در آنیزوتروپی، می بایست لاگ های دیگری بویژه Formation Micro Imager) (FMI, و لاگ های پتروفیزیکی با داده های به دست آمده از DSI تلفیق شوند.