استفاده از موج عرضی تجزیه شده برای پیش‌بینی زلزله
| دسته | ژئوفیزیک |
|---|---|
| گروه | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور |
| مکان برگزاری | بیست و سومین گردهمایی علوم زمین |
| نویسنده | ایرج پیروز |
| تاريخ برگزاری | ۲۶ بهمن ۱۳۸۳ |
In this paper I am going to introduce the splittet shear-wave splitting As an earthqake precursor that is rarely known. Stuart Crampin, pioneer of the study of shear wave in an isotropic media and his colleages found that most of the Earth’s crust is pervaded by distributions of fluid-filled cracks and micro cracks that are aligned by the contemporary stress –field so that the cracked rock mass is effectively an isotropic to seismic waves. This causes shear-waves to split, and shear-wave splitting is observed whenever shear-waves propagating along suitable ray paths in the crust are recorded by three-component instruments. These distributions of cracks are known as extensive-dilatancy anisotropy or EDA. Many characteristics of the crack – and stress – geometry can be monitored by analyzing shear-waves propagating through the cracked rock mass. Observations of temporal variations of the behaviour of shear-wave splitting in seismic gaps confirm these hypotheses, and suggest that stress changes before earthquakes may be monitored by analyzing shear-waves. In particular, monitoring earthquake preparation zones with three-component shear-wave vertical-seismic- profiles could lead to techniques for the routine prediction of earthquakes.
در این مقاله موج عرضی تجزیه شده بعنوان یک پیش نشانگر زلزله که تاکنون کمتر شناخته شده است، معرفی می‌گردد.
آقای استوارت کرامپین و همکارانش جزو اولین کسانی بودند که درباره انتشار امواج عرضی در محیط‌های ناهمسانگرد مطالعه کردند. ایشان دریافتند که پوسته زمین، غالبا دارای ترکهای ریز و درشتی می‌باشد که از آب پر شده‌اند. این ترکها در صورتیکه برای یک مدت زمان طولانی تحت تاثیر تنش منطقه‌ای واقع شوند، صفحات آنها به موازات یکدیگر قرار می‌گیرند و به صورت به خطر شده (و یا ردیف شده) در می‌آیند. در این صورت سنگهائیکه شامل این ترکهای ردیف شده می‌باشند، از نظر سرعت انتشار امواج لرزه‌ای ناهمسانگرد می‌باشند. این ناهمسانگردی باعث تجزیه امواج عرضی می‌گردد. بنابراین، هرجائیکه موج عرضی مسیر مناسبی را در پوسته زمین طی نماید و توسط دستگاه‌های لرزه‌نگاری سه مولفه‌ای ثبت گردد، امواج تجزیه شده مذکور را میتوان ملاحظه نمود. خیلی از مشخصات هندسی ترکها و تنشها را میتوان از بررسی انتشار امواج عرضی در سنگهای ترک خورده، مشخص نمود. بررسی تغییراتی که در امواج عرضی تجزیه شده، در مناطقی که دارای توقف لرزه‌ای می‌باشند، با گذشت زمان به وجود می‌آیند، این نظریه را تایید می‌نمایند. این تغییرات دال بر این هستند که تغییرات تنش را میتوان قبل از وقوع زلزله توسط تجزیه امواج عرضی اندازه‌گیری نمود. به خصوص، در مناطقی که آماده زلزله می‌باشند، اندازه‌گیری‌های موج عرضی در سه مولفه توسط روش لرزه‌نگاری در صفحه قائم، می‌تواند منجر به فنونی برای پیش‌بینی زلزله به طور عادی گردد.