تعیین اولویت‌های اجرایی کنترل فرسایش بااستفاده از‌روش آنالیز خوشه‌ای(مطالعه موردی در حوزه آبخیز وهنان همدان)‌

دسته زمین شناسی مهندسی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیست و سومین گردهمایی علوم زمین
نویسنده حسین علیرضایی ،‌ منوچهر امیری ، هادی نظری پویا
تاريخ برگزاری ۲۶ بهمن ۱۳۸۳

The first step for preventing soil erosion and reclamation, conservation of lands, as well as expansion of renewable natural resources is recognition and classification of degredable lands. In order to perform soil conservation and watershed management projects in Vahnan watershed (Hamedan Province)In this regard, this study was performed using hierarchical analysis via plats with specific dimensions. The effective factors in soil erosion were recognized and classified, then, on the basis of point homogeneity in order of erosion, the erosion zonation maps were prepared and priority of performance of management programs and soil conservation practices determined.

نخستین گام در جلوگیری از فرسایش خاک و حفظ و احیاء اراضی وتوسعه منابع طبیعی تجدید شونده نقاط فرسایش پذیر و اولویت بندی آنها جهت اجرای برنامه ها و عملیات حفاظت خاک و آبخیزداری می‌باشد. بدین منظوردراین مقاله عوامل موثر در فرسایش ازقبیل شیب زمین (درصد شیب وطول شیب) ؛پوشش سطح زمین(درصد تاج پوشش ـ درصد لاشبرگ ـ درصد پوشش سنگی )؛جنس سنگ مادر؛نحوه‌ی مدیریت اراضی(مرتع ؛زمین زراعی ؛جنگل؛سایراستفاده‌ها)؛خاک(بافت وساختمان) وفرسایش جاری (فرسایش سطحی؛شیاری؛خندقی؛رودخانه ای وتوده ای) با استفاده از روش آنالیزخوشه ای و به کمک پلاتهایی با ابعاد مشخص(دایره ای به شعاع 50 متر )که بطورسیستماتیک وبه فواصل یک کیلومتراز یکدیگر قرار می‌گیرند بررسی و اولویت بندی می‌گردد و سپس بر پایه همگنی نقاط از نظر فرسایش،شماره پلات هایی دریک خوشه قرار می‌گیرند که خصوصیات آنهابیشتر از 70% به همدیگر شبیه باشند.لذا براین اساس نقشه پهنه بندی فرسایش تهیه و جهت انجام برنامه ریزی و انجام عملیات حفاظت خاک اولویت بندی می‌گردد تا باتوجه به محدود بودن منابع مالی؛در مدیریت اراضی با حداقل منابع مالی؛بیشترین ومهمترین مشکلات حوزه های آبخیز رفع شوند.

کلید واژه ها: همدان