کاربرد سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS ) در مدل هیدرولوژیکیHEC-HMS برای پیش بینی رواناب حوضه

دسته دورسنجی و GIS
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیست و سومین گردهمایی علوم زمین
نویسنده علی عرفانی آگاه
تاريخ برگزاری ۲۶ بهمن ۱۳۸۳

غالباً فرآیندهای پیش‌بینی نیازمند به روابط ریاضی می‌باشند. این روابط ریاضی در قالب مدل جای می‌گیرند. از طرفی استفاده از مدلهای ریاضی توجه توجه متخصصین آبی را به خود جلب نموده است. به دلیل گسترش استفاده از این مدلها و توسعه آنها توسط کشورهای مختلف و همچنین متفاوت بودن نتایج حاصل از آنها همواره لزوم تعیین میزان اعتماد به نتایج آنها احساس می‌شود. با این وجود اکثر مدلها برای دامنه وسیعی از شرایط مختلف آزمایش نشده‌اند تا مورد ارزیابی قرار گیرند. لذا در این راستا مدل HEC-HMS انتخاب و عملکرد آن برای حوضه آبریز نوده مورد ارزیابی قرار گرفته است.منطقه مورد مطالعه قسمتی از دامنه‌های شمالی البرز را شامل می‌گردد که بین رودخانه‌های رامیان و چهل‌چای (مینودشت) قرار دارد و بخشی از حوضه آبریز گرگانرود می‌باشد. تعدادی واقعه بارش- رواناب استخراج ، و سپس با استفاده از آنها، پارامترهای ورودی مدل HEC-HMS کالیبره گردید.نتایج حاصل از مدل برای رگبار انتخابی به لحاظ کارشناسی معقول و منطقی بوده .نرم‌افزار HEC-HMS  از قابلیت‌های زیادی برای واسنجی مدل بهره می‌برد. از جمله این قابلیتها، امکان انتخاب توابع هدف (Objective Function) مختلف می‌باشد.در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که GIS محیطی مناسب و مدل ارائه شده روشی کارآمد برای پیش بینی سیلاب می باشد.

کلید واژه ها: سایر موارد