چین خوردگی مکرر در سازندهای کامبرین زیرین زاگرس مرتفع

دسته تکتونیک
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری هجدهمین گردهمائی علوم زمین
نویسنده سعید حکیمی آسیابر- سهراب شهریار
تاريخ برگزاری ۲۵ بهمن ۱۳۷۸

چین خوردگی مکرر یکی از موارد قابل مشاهده در مناطقی است که در آنها سنگ های قدیمی برونزد دارند. چین خوردگی مکرر نشان دهنده مراحل مختلف چین خوردگی سنگها و رسوبات می باشد. در این مقاله یکی از نمونه های چین خوردگی مکرر در رسوبات سازند باروت در زاگرس مرتفع مورد بررسی قرار می گیرد. رسوبات پالئوزوئیک زیرین زاگرس مرتفع به ترتیب از قدیم به جدید شامل رسوبات سازندهای باروت، زایگون، لالون و میلا می باشد.
رسوبات سازند باروت که با یک همبری گسلی بر روی سازند بختیاری قرار می گیرد چین خوردگی مکرر را متحمل شده است ولی در سایر سازندهای پالئوزوئیک زیرین چین خوردگی مکرر مشاهده نمی شود. رسوبات سازندهای زایگون و لالون به صورت هم شیب ولی با ناپیوستگی رسوبی از نوع دیسکانفرمیتی (به علت وجود کوارتز آرنایت رسی سازند لالون و افق های لیمونیتی) بر روی سازند لالون قرار دارند. برای بررسی چگونگی عملکرد نیروها، ابتدا منحنی های لیتولوژیک عمومی زاگرس مرتفع ترسیم گردید و بر اساس پسرویها و پیشرویهای دریا، فازهای کوهزایی مهم، زمانهای تغییر شکل عمده سنگ ها مورد بررسی قرار گرفت. فازهای کوهزایی که تغییرات عمده ای در سنگها ایجاد کرده اند شامل فازهای لارامین و پاسادنین می باشند و عملکرد این فازها نسبت به سایر فازهای تکتونیکی، با تغییرات شدید همراه می باشد.
روند عمومی محور چینهای جوان در زاگرس شمال غرب- جنوب شرق می باشد. این روند نشان دهنده نیروهایی با جهت شمال شرق- جنوب غرب می باشند. این جهت با مطالعه درزه ها نیز مورد تایید قرار گرفته است. بنابراین جهت نیروهای مرحله دوم چین خوردگی شمال شرق- جنوب غرب می باشد. برای مشخص کردن جهت نیروهای اولیه که بر رسوبات پالئوزوئیک زیرین موثر بوده اند، ابتدا استریوگرام نقاط قطبی مربوط به شیب و امتداد لایه ها ترسیم گردید و سپس با توجه به اینکه جهت نیروهای مرحله دوم چین خوردگی شمال شرق- جنوب غرب بوده است. نقاط قطبی حاصل چین خوردگی مرحله اول در سنگ ها تفکیک گردید. این نقاط قطبی بیانگر نیروهایی در جهت شرقی- غربی می باشد که در زمان اواسط کامبرین زیرین طی فاز تکتونیکی آتدابانین Atdabanian بر رسوبات سازند باروت اثر گذاشته اند.

کلید واژه ها: سایر موارد