مروری بر زایش کانسارهای مس و ویژگی های ژئودینامیکی آنها در منطقه عباس آباد – استان سمنان

دسته زمین شناسی اقتصادی واکتشاف
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیستمین گردهمائی علوم زمین
نویسنده محمد لطفی – رحیم نوروزی
تاريخ برگزاری ۱۸ بهمن ۱۳۸۰

ABSTRACT

     Abbas-Abad copper deposits ore confined within a well-defined volcanic horizon of 
trachybasaltic affinity. This horizon is in turn lying in upper part of volcanic pile which lies in
middle of a thick volcano-sedimentary sequence of Eocene age. The ore –mineralization is
represented by an isometric chambered and or stockwork type. Primary ore-paragenesis  is a combination of chalcocite + digenite +covellite +bornite + magnetite + hematite which are assaciated with secondary malachite. The  chief gangue-minerals is quartz. Main alterations are chloritization and propylitization. Geochemical studies on host volcanic sequence  indicate a within-plate rift environment. Mineralizations  occur in a epicontinental zone of this tectonic environment.The above mentioned data indicate many similarities of this mineralization with the so-called Besshi-type  massive  sulphides, except the lack of pyrite and  presence of  high-temperature magnetite + hematite. Magnetite and hematite of this type in Abbas-Abad copper belt is interpreted by presence of high oxygen-fugacity in mineralizing fluids.

چکیده :‌

    کانسارهای مس عباس آباد در داخل یک افق ولکانیکی شاخص با ترکیب تراکی بازالت قرار  دارند. موقعیت این افق˛ در بخش بالایی یک انباشته آتشفشانی است. این انباشته آتشفشانی خود˛ واحد میانی یک  ردیف ولکانوسدیمنتری  از زمان ائوسن را تشکیل داده است.کانه زایی در این منطقه با مورفولوژی حجره ای و استوک ورک از نوع  ایزومتری نمود دارد و مجموعه کانه های اولیه شامل کالکوسیت + دیزنیت+ کوولیت + بورنیت + مگنتیت + هماتیت است که توسط مالاکیت ثانویه  همراهی می شود. بیشترین نوع کانی گانگ˛ کوارتز می باشد. دگرسانی های اصلی کانسارهای  مس عباس آباد شامل کلریتی شدن و پروپیلیتی شدن است. مطالعات ژئوشیمیایی سنگ های میزبان کانه زایی مس در ردیف  ولکانیکی ائوسن˛ نشان برجایگزینی و تکوین آنها در یک محیط کافت درون قاره ای دارد و کانه زایی ها در یک پهنه روقاره ای (اپی کنتیننتال) از این  محیط تکتونیکی رخ داده است. از داده های فوق چنین  بر می آید که شباهت های زیادی  از کانسارهای ماسیوسولفیدی  نوع بشی (Besshi-type M.S.) به جزء فقدان پیریت  و وجود مگنتیت+ هماتیت دمای بالا˛در کانه‌زائی های مس منطقه عباس آباد پدیدار است. وجود این تیپ از مگنتیت و هماتیت دمای بالا ، حاکی از بالا بودن فشار بخشی اکسیزن (oxygen fugacity) در سیالات کانه زای کمربند مس عباس آباد می‌باشد.

کلید واژه ها: ژئودینامیکی زمین شناسی اقتصادی واکتشاف سمنان