بررسی نهشته های طوفانی (Strom deposits) بخش زیرین سازندالیکا

دسته سنگ شناسی رسوبی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری سومین همایش سالانه انجمن زمین شناسی ایران
نویسنده علیرضا طهماسبی-یعقوب لاسمی-مسعود لطف پور
تاريخ برگزاری ۱۲ شهریور ۱۳۸۴
متن اصلی:
بخش زیرین سازند الیکا در دامنه های جنوبی البرز شامل دو نوع رخساره طوفانی و غیر طوفانی است. رخساره های طوفانی بخش زیرین الیکا به ترتیب دور شدن از خط ساحلی عبارتند از (شکل 1):
1-نهشته های طوفانی ساحلی
2-نهشته های طوفانی لاگونی
3-نهشته های طوفانی سدی
4-نهشته های طوفانی انتهائی
در طی فرآیند های طوفانی شدید، نوعی گنگلومرای درونی سازندی آهکی (Flat-pebble conglomerate) ایجاد میشود. این رخساره که در حقیقت نوعی Intrasparudite است، از فرسایش کف حوضه ایجاد شده و ضخامت آن با دور شدن از ساحل کاهش پیدا میکند. لازم به یادآوری است که هر یک از نهشته های طوفانی مذکور را میتوان در بین رخساره های مربوط به شرایط آرام همان محیط مشاهده کرد. به عنوان مثال نهشته های طوفانی لاگونی همیشه در تناوب با رخساره های لاگونی هستند (شکل 2).
یکی از ویژگیهای بخش زیرین سازند الیکا فراوانی آشفتگی های زیستی (biotubation) است که به دلیل شباهت آنها به موجودات کرمی شکل به آهکهای ورمیکوله معروف شده است. در زمان تریاس پیشین آشفتگی های زیستی بطور جهانی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد (Schubert & Bottjer, 1995; Twitchett & Wignall, 1996) که در اکثر موارد موجب از بین رفتن ساختهای رسوبی شده اند، ولی در برخی از رخساره های دریای باز بخش زیرین سازند الیکا، لایه های نازک نهشته های طوفانی حفظ شده اند. چنین رخساره های غیر عادی تحت عنوان Anachronistic facies معرفی شده است (Sepkoski et al., 1991) چنین رخساره هائی زمانی تشکیل میشوند که فعالیت موجودات درون زی (infaunal) توسط فاکتورهای محیطی نظیر کاهش اکسیژن به حداقل رسیده باشد.
 
 

کلید واژه ها: نهشتهطوفانی سازندالیکا رخساره لاگون آهکورمیکوله سنگ شناسی رسوبی سایر موارد