میکرو فاسیس میحط رسوبی نهشته های دونین پسین در شمال شرق اصفهان _زفره
| دسته | سنگ شناسی رسوبی |
|---|---|
| گروه | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور |
| مکان برگزاری | سومین همایش سالانه انجمن زمین شناسی ایران |
| نویسنده | محمدرضا کبریایی-امراله صفری-مهدی یزدی |
| تاريخ برگزاری | ۱۶ شهریور ۱۳۸۴ |
متن اصلی:
چینه شناسی
نهشته های دونین پسین در منطقه زفره(کوه زرد) دارای ضخامت 195 متر می باشد و شامل 148 متر آهک ، 45 متر ماسه سنگ و مجموعاً2 متر شیل تیره رنگ که به صورت بین لایه ای با آهک ها در قسمت مقطع وجود دارد.
مرز زیرین این نهشته ها در این مقطع و دیگر مقاطع شمال شرق اصفهان برونزد ندارد و مرز بالایی نهشته های فوق الذکر به صورت نا پیوستگی فرسایشی، و در زیر دولومیت های زرد رنگ پرمیتی قرار دارد.
سنگهای کربناته و تخریبی دونین پسین منطقه زفره با قاعده ای از ماسه سنگ کوارتزیتی شروع میشود و بطور پیوسته (تناوبی از لایه های آهک و ماسه سنگ )به واحد کربناته بالایی میرسد.
واحد کربناته بیش ازدو سوم ضخامت مقطع مورد نظر در بر می گیرد که در قسمت بالای آن تناوبی از لایه های شیلی وجود دارد.
رخساره های رسوبی
برای مطالعه میط رسوبی و میکرو فاسیس مقطع کوه زرد بیش از 100عدد مقطع نازک تهیه و با استفاده از روش لاسمی ( (La semi 1979فلوگل( F I u g e I 1982 )وکاروزی( (Carozi 1989 مورد مطالعه قرار گرفتند و منجر به شناسایی دو میکرو فاسیس تخریبی و هفت میکرو فاسیس کربناته شد همچنین چهار زیر محیط رسوبی دریای باز( O p e n Sea )سد یا بار( B a r r ie r ) مرداب (L a g oo n )و پهنه جزو مدی( T I d a I fI a t) مربوط به محیط دریای ویک زیر محیط ساحلی تشخیص داده شد.
میکرو فاسیس های شناسایی شده به ترتیب کاهش عمق عبارتند از:
1_1_گروه( A) میکرو فاسیس دریای باز
O p e n S e a M I c r o f a c i e s
1-1-1- میکرو فاسین(A 1 )بیوکلاستیک اکینودرم پکستون
Packstone Echinoderm
دانه های اسکلتی این میکرو فاسیس اکینودرم (ساقه و خار)و به میزان کمتری صدف استراکودا ، خرده های بریوزوآست . دانه های غیر اسکلتی شامل مقدار کمی دانه های اائید می باشد محیط رسوبی این میکر فاسیس بخش کم عمق تر دریای باز (مجاور سد یا بار )را میتوان در نظر گرفت.
1-2-گروه( B )میکرو فاسیس های سد یا بار
B a r r I r M i c r o f a c i e s
1-2-1-میکرو فاسیس B1 اائید گرینستون Ooid Grainstone
جز اصلی این میکرو فاسیس را دانه های اائید(بیش از 50 درصد )تشکیل می دهند و دانه های اسکلتی این میکرو فاسیس شامل مقدار کمی اکینودرم ها و برایوزوآست.محیط تشکیل این میکرو فاسیس احتمالاً در کانال های جزومدی در ناحیه سد یا بار Barrier می باشند.
2-2-1-میکرو فاسیس (B2)اکینودرم گرینستونGrainstone Echinoderm
جز اصلی دانه های اسکلتی متشکله این میکرو فاسیس شامل (ساقه و خار)هسته دانه های غیر اسکلتی این میکرو فاسیس را مقدار کمی دانه های اائید تشکیل میدهند محیط اصلی این میکرو فاسیس را میتوان سد یا بار در نظر گرفت.
3-1-گروه(C) میکرو فاسیس های لاگون وپهنه کشندی
Lagoon and Tidal flat Microfacies
1-3-1-میکرو فاسیس ( C1 )بیو کلاستیک براکیو پودا پکستون
Bioclaclastic Brachiopoda packstone
در این میکرو فاسیس دانه های اسکلتی شامل مقدار زیادی خرده های صدف و خار بازوپایان مقدار کمی نیز خرده های صدف شکم پایان و قطعات تنتاکولیتس می باشد . دانه های غیراسکلتی این میکرو فاسیس مقدار کمی دانه های اائید می باشد بر همین اساس محیط تشکیل این میکرو فاسیس مرداب (مجاور سد یا بار) تعیین می گردد.
2-3-1-میکرو فاسیس ( C2 ) پلوئیدال بیوکلاستیک وکستون
Pelloidal Packstone
در این میکرو فاسیس دانه های اسکلتی شامل خرده های صدف بازوپایان و شکم پایان و به مقدار کمی اکینودرهاست. دانه های غیر اسکلتی ذرات پلوئیدهاست.با توجه به شرح بالا محیط تشکیل این میکرو فاسسیس را میتوان بخش میانی وعمیق مرداب در نظر گرفت.
3-3-1-میکروفاسین(C 3 )پلو ئیدال پکستون
Pelloidal Packstone
در اجزء اصلی این میکروفاسین را دانه های پلوئیدی تشکیل می دهند و دانه های اسکلتی آن شامل مقدار کمی خرده های صدف بازو پایان می باشد. محیط تشکیل این میکرو فاسین را می توان مرداب(بخش مجاور ساحل)در نظر گرفت.
4-3-1-میکرو فاسین (C 4) مادستون
Mudestone
در این میکرو فاسین آلوکمی وجود ندارد و اجزای اصلی آن ماتریکس آهکی(میکرایت) می باشد و در برخی مقاطع حفراتی وجود دارد که توسط کانی های تبخیری پر شده است بر اساس شواهد موجود در میکرو فاسیس های همجوار،محیط تشکیل این میکروفاسین را می توان پهنه کشندی در نظر گرفت.
1-1-گروه (D)میکروفاسین های تخریبی Terrigenous Microfacies
1-1-2-میکرو فاسین(D I )شیل shale microfacies
اجزای اصلی این میکرو فاسیس تخریبی را کانی های رسی شکل می دهند و محیط تشکیل آن با توجه به میکرو فاسیس های همجوار(PeIIoidaI packstone &. Mudstone )را میتوان مرداب در نظر گرفت.
2-1-2-میکرو فاسین(D 2)کوارتز آرنایت
Quartz Arenite Microfacies
اجزای اصلی این میکروفاسیس را دانه های کوارتز تخریبی تشکیل می دهند که دانه های کوارتزدارای شکل منظم و گردشدگی بالایی دارند و از نظر بلوغ بافتی و کانی شناسی، بالغMature می باشند.ماتریکس این میکرو فاسیس تخریبی،کربناته(کلسیتی)و از نوع پر کنند خلل و فرج(Pore fiIIing)می باشند.پس می توان محیط تشکیل این میکروفاسیس را یک ساحل فعال و پرانرژی در نظر گرفت
چینه شناسی
نهشته های دونین پسین در منطقه زفره(کوه زرد) دارای ضخامت 195 متر می باشد و شامل 148 متر آهک ، 45 متر ماسه سنگ و مجموعاً2 متر شیل تیره رنگ که به صورت بین لایه ای با آهک ها در قسمت مقطع وجود دارد.
مرز زیرین این نهشته ها در این مقطع و دیگر مقاطع شمال شرق اصفهان برونزد ندارد و مرز بالایی نهشته های فوق الذکر به صورت نا پیوستگی فرسایشی، و در زیر دولومیت های زرد رنگ پرمیتی قرار دارد.
سنگهای کربناته و تخریبی دونین پسین منطقه زفره با قاعده ای از ماسه سنگ کوارتزیتی شروع میشود و بطور پیوسته (تناوبی از لایه های آهک و ماسه سنگ )به واحد کربناته بالایی میرسد.
واحد کربناته بیش ازدو سوم ضخامت مقطع مورد نظر در بر می گیرد که در قسمت بالای آن تناوبی از لایه های شیلی وجود دارد.
رخساره های رسوبی
برای مطالعه میط رسوبی و میکرو فاسیس مقطع کوه زرد بیش از 100عدد مقطع نازک تهیه و با استفاده از روش لاسمی ( (La semi 1979فلوگل( F I u g e I 1982 )وکاروزی( (Carozi 1989 مورد مطالعه قرار گرفتند و منجر به شناسایی دو میکرو فاسیس تخریبی و هفت میکرو فاسیس کربناته شد همچنین چهار زیر محیط رسوبی دریای باز( O p e n Sea )سد یا بار( B a r r ie r ) مرداب (L a g oo n )و پهنه جزو مدی( T I d a I fI a t) مربوط به محیط دریای ویک زیر محیط ساحلی تشخیص داده شد.
میکرو فاسیس های شناسایی شده به ترتیب کاهش عمق عبارتند از:
1_1_گروه( A) میکرو فاسیس دریای باز
O p e n S e a M I c r o f a c i e s
1-1-1- میکرو فاسین(A 1 )بیوکلاستیک اکینودرم پکستون
Packstone Echinoderm
دانه های اسکلتی این میکرو فاسیس اکینودرم (ساقه و خار)و به میزان کمتری صدف استراکودا ، خرده های بریوزوآست . دانه های غیر اسکلتی شامل مقدار کمی دانه های اائید می باشد محیط رسوبی این میکر فاسیس بخش کم عمق تر دریای باز (مجاور سد یا بار )را میتوان در نظر گرفت.
1-2-گروه( B )میکرو فاسیس های سد یا بار
B a r r I r M i c r o f a c i e s
1-2-1-میکرو فاسیس B1 اائید گرینستون Ooid Grainstone
جز اصلی این میکرو فاسیس را دانه های اائید(بیش از 50 درصد )تشکیل می دهند و دانه های اسکلتی این میکرو فاسیس شامل مقدار کمی اکینودرم ها و برایوزوآست.محیط تشکیل این میکرو فاسیس احتمالاً در کانال های جزومدی در ناحیه سد یا بار Barrier می باشند.
2-2-1-میکرو فاسیس (B2)اکینودرم گرینستونGrainstone Echinoderm
جز اصلی دانه های اسکلتی متشکله این میکرو فاسیس شامل (ساقه و خار)هسته دانه های غیر اسکلتی این میکرو فاسیس را مقدار کمی دانه های اائید تشکیل میدهند محیط اصلی این میکرو فاسیس را میتوان سد یا بار در نظر گرفت.
3-1-گروه(C) میکرو فاسیس های لاگون وپهنه کشندی
Lagoon and Tidal flat Microfacies
1-3-1-میکرو فاسیس ( C1 )بیو کلاستیک براکیو پودا پکستون
Bioclaclastic Brachiopoda packstone
در این میکرو فاسیس دانه های اسکلتی شامل مقدار زیادی خرده های صدف و خار بازوپایان مقدار کمی نیز خرده های صدف شکم پایان و قطعات تنتاکولیتس می باشد . دانه های غیراسکلتی این میکرو فاسیس مقدار کمی دانه های اائید می باشد بر همین اساس محیط تشکیل این میکرو فاسیس مرداب (مجاور سد یا بار) تعیین می گردد.
2-3-1-میکرو فاسیس ( C2 ) پلوئیدال بیوکلاستیک وکستون
Pelloidal Packstone
در این میکرو فاسیس دانه های اسکلتی شامل خرده های صدف بازوپایان و شکم پایان و به مقدار کمی اکینودرهاست. دانه های غیر اسکلتی ذرات پلوئیدهاست.با توجه به شرح بالا محیط تشکیل این میکرو فاسسیس را میتوان بخش میانی وعمیق مرداب در نظر گرفت.
3-3-1-میکروفاسین(C 3 )پلو ئیدال پکستون
Pelloidal Packstone
در اجزء اصلی این میکروفاسین را دانه های پلوئیدی تشکیل می دهند و دانه های اسکلتی آن شامل مقدار کمی خرده های صدف بازو پایان می باشد. محیط تشکیل این میکرو فاسین را می توان مرداب(بخش مجاور ساحل)در نظر گرفت.
4-3-1-میکرو فاسین (C 4) مادستون
Mudestone
در این میکرو فاسین آلوکمی وجود ندارد و اجزای اصلی آن ماتریکس آهکی(میکرایت) می باشد و در برخی مقاطع حفراتی وجود دارد که توسط کانی های تبخیری پر شده است بر اساس شواهد موجود در میکرو فاسیس های همجوار،محیط تشکیل این میکروفاسین را می توان پهنه کشندی در نظر گرفت.
1-1-گروه (D)میکروفاسین های تخریبی Terrigenous Microfacies
1-1-2-میکرو فاسین(D I )شیل shale microfacies
اجزای اصلی این میکرو فاسیس تخریبی را کانی های رسی شکل می دهند و محیط تشکیل آن با توجه به میکرو فاسیس های همجوار(PeIIoidaI packstone &. Mudstone )را میتوان مرداب در نظر گرفت.
2-1-2-میکرو فاسین(D 2)کوارتز آرنایت
Quartz Arenite Microfacies
اجزای اصلی این میکروفاسیس را دانه های کوارتز تخریبی تشکیل می دهند که دانه های کوارتزدارای شکل منظم و گردشدگی بالایی دارند و از نظر بلوغ بافتی و کانی شناسی، بالغMature می باشند.ماتریکس این میکرو فاسیس تخریبی،کربناته(کلسیتی)و از نوع پر کنند خلل و فرج(Pore fiIIing)می باشند.پس می توان محیط تشکیل این میکروفاسیس را یک ساحل فعال و پرانرژی در نظر گرفت