کاربری از نشانگر های کینماتیکی جهت برش در تحلیل حرکت چرخشی رخنمون سه قلاتون در پهنه شمال خاوری نی ریز
| دسته | تکتونیک |
|---|---|
| گروه | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور |
| مکان برگزاری | بیست و یکمین گردهمائی علوم زمین |
| نویسنده | سرکاری نژاد ، خلیل کارگر ، شهرام |
| تاريخ برگزاری | ۱۹ مهر ۱۳۸۴ |
Abstract
Metamorphic rocks of Seh- Ghalatoun is located in ۲۵ km south east of Neyriz city. This exposure is part of the Sanandaj – Sirjan metamorphic belt . structural analysis show that due to dextral movement of strike slip fault with N –S direction, the Seh – Ghalatoun high – grade metamorphic rocks has rotated ۴۰ clockwise . Presence of folded boudinages and superposed folding confirm ۴۰ clockwise rotation
چکیده :
رخنمون سه قلاتون ناحیه در زون سنندج ـ سیرجان ، واقع در 25 کیلومتری شمال خاوری شهرستان نی ریز می باشد . مورفولوژی ظاهری این رخنمون به همراه رخنمونهای شمالی مشابه در بخش های شمال باختری ناحیه مذکور حکایت از حرکت چرخشی این رخنمون تحت اثر مه گسلش های امتداد لغز شمالی ـ جنوبی دارد . بررسی نشانگرهای کینماتیکی جهت برش به همراه سایر عوامل ساختاری همچون f, بودیناژهای(Boudinage )چین خورده ، رخداد حرکت چرخشی رخنمون مذکور به اندازه تقریبی 40 درجه و در جهت حرکت عقربه های ساعت ، در زمان پس از تشکیل ساخت های مذکور ،را مسجل می دارد
مقدمه :
بطور کلی می توان زونهای برشی ( shear zone) را نواحی باریک با طرفین تقریباً موازی و تغییر شکل غیر هم محور ( Non _ Coaxial) شدید دانست ( Passchier & Trouw, 1998) .
زونهای برشی را می توان به انواع شکنا ( Brittle) ، نیمه شکنا ( Semi _ brittle) و نورد پذیر ( Ductile) مجزا نمود.از ساختارهای مهم موجود در زونهای برشی شکنا می توان به برشهای نوع R1 , R2 , P اشاره نمود در حالی که مهمترین ساختارهای موجود در زونهای برشی نیمه شکنا را شکافهای کششی هم پوشان ( En_ echelon tension gashes) تشکیل می دهد . شیستوز قوی در راستای 45 نسبت به دیوارهای زونهای برشی و همچنین ساختارهای چشمی ( Augen structure) از جمله ساختارهای مهم زونهای برشی نورد پذیر محسوب می شوند .
عوامل شناخت جهت برش ( sense of shear) زونهای برشی متعدد بوده که از آن جمله می توان به ساختارهای شکافهای کششی هم پوشان ، راستای برشهای نوع R ، ساخت های چشمی نامتقارن و بودیناژهای برهم سوار شده ( Imbricated) را نام برد .
بحث :
راستای شمالی ـ جنوبی رخنمون سه قلاتون از زون سنندج ـ سیرجان و سایر رخنمونهای مشابه در ناحیه شمال خاوری نی ریز حکایت از حرکت چرخشی رخنمونهای مذکور زیر اثر عملکرد مه گسلش های با راستای شمالی ـ جنوبی دارد.
در این پژوهش به منظور اثبات بهینه حرکات چرخشی مذکور و برآورد اندازه اینگونه حرکات از زونهای برشی موجود در ناحیه و نشانگر های کینماتیکی جهت برش و همچنین بودیناژهای چین خورده برهم سوار شده کاربری گردیده است . از میان نشانگرهای جهت برش ، ساخت های چشمی نامتقارن به جهت فراوانی بیشتر در ناحیه مورد پژوهش ، مورد استفاده واقع گردیده است .
نتیجه :
بررسی ساخت های چشمی نامتقارن نوع در زونهای برشی رخنمون سه قلاتون ، در پهنه شمال خاوری نی ریز ، راستای زون های برشی مذکور را N 80 W و جهت برش (Sense of shear ) را از نوع چیگرد نشان می دهد .با توجه به زون های برشی مذکور که از نوع برشهای معکوس(Reverse) می باشد ، عدم همخوانی راستای زون های برشی موجود را می توان به حرکت چرخشی رخنمون حاوی زونهای برشی مذکور وابسته دانست.
با بازگشت فرضی رخنمون سه قلاتون به اندازه 40 در جهت خلاف حرکت عقربه های ساعت ، اینگونه زونهای برشی در راستای N60E و یا به عبارت دیگر در راستای همخوان با کوتاه شدگی حاصل از حرکت گسل اصلی زاگرس و ایجاد زونهای برشی معکوس واقع می گردد.
محور بوو نیاژهای برهم سوار شده ( Imbncated) موجود در ناحیه نیز در جهت N10E بوده و با در نظر گرفتن چرخش 40 درجه ای رخنمون سه قلاتون ، اینگونه ساختارها نیز در راستای هماهنگ و توجه پذیر با عملکرد گسل اصلی زاگرس قرار می گیرند.