بررسی نوع رودخانه و روند ریزشوندگی رسوبات حوضه آبریز نکارود (مازندران)

بررسی نوع رودخانه و روند ریزشوندگی رسوبات حوضه آبریز نکارود (مازندران)

[ سعید خدابخش ] - عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا
[ الهه رحیمی ] - دانشجوی کارشناسی ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی
[ علی ماهفروزی ] - سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وصنایع دستی استان مازندران
[ بهروز رفیعی ] - عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا

خلاصه مقاله:

رودخانه نکارود از شاهکوه البرز در گرگان سرچشمه می گیرد و مساحت حوضه آبریز آن حدود ۱۹۲۲ کیلومتر مربع است. این رودخانه در بالارود به صورت بریده بریده تا مآندری است و در پایین رود به صورت مآندری تا به طور نوعی کانال مستقیم است. تعداد و توزیع سدهای درون کانال همراه با تغییر سیستم رودخانه به سوی پایین رود کاسته شده و به سدهای نقطه ای تغییر می کند. پیچش آن به طور محلی از 1/10 تا 2/44 قبل از ملحق شدن به دریای خزر می باشد. نکارود شاخه های فرعی متعددی در بخش میانی رود دارد. شکل کانال ازعریض و کم عمق (متوسط عرض به عمق ۵۰ ) در بالارود به باریک و عمیق (متوسط عرض به عمق 3/6) در پایین رود تغییر می کند. آنالیز اندازه ذرات کاهش مشخص اندازه ذرات را به سمت پایین رود نشان می دهد. رسوبات
پرکننده کانال در بیشتر بخش های بالارود شامل ماسه متوسط تا پبل می شود. جورشدگی از خیلی بد جورشده تا متوسط جورشده از بالارود به پایین رود تغییر می کند. مهم ترین عوامل موثر بر تغییرات بافتی رسوبات و نوع رودخانه در این منطقه تغییر شیب و اثر سنگ منشأ می باشد.