پی جویی مقدماتی صحرایی در زمینلرزه ی ۱۱ فروردین ۱۳۸۵ (Mw=۶.۱) ، چالان چولان، دشت سیلاخور لرستان

پی جویی مقدماتی صحرایی در زمینلرزه ی ۱۱ فروردین ۱۳۸۵ (Mw=6.1) ، چالان چولان، دشت سیلاخور لرستان

[ شهرام نصیری ] - گروه بلایای طبیعی و مدیریت بحران/ پایگاه ملی داد ههای علوم زمین کشور
[ علیرضا رضایی ] - سازمان زمین شناسی و اکتشتافات معدنی کشور

خلاصه مقاله:

زمینلرزه ی ۱۱ فروردین ماه ۱۳۸۵ چالان چولان (IIEES) ML 6/1, (Harvard) Mw 6/1) نیرومندترین جنبش لرزه ای از 3 رویداد با بزرگای بیش از4.5 (m>4.5 ) بود که با 68 کشته وبیش از 1400 مجروح، دشت سیلاخور، از حاشیه ی پهنه ی سنندج – سیرجان تا کمربند چین خورده رانده ی جنبای زاگرس،(ZFTB) به وسعت ۲۵۰ کیلومتر مربع، حد فاصل بروجرد - دورود را ویران نمود. سازوکار ژرفی(Harvard) این رویداد معرف زمینلرزه های سامانه گسل اصلی جوان زاگرس(MRF) است که احتمال می رود قطعه ی گسل فعال شده، کم ژرفا، امتداد لغز، با شیب به سوی شمال خاوری و با این سامانه(MRF) در ارتباط باشد. بررسی های صحرایی نشان می دهد این زلزله با گسلش سطحی یا فعالیت دوباره ی گسل شناخته شده ای (نظیر گسل دورود، بروجرد) همراه نمی باشد، با این وجود سو و مکان پهنه ی مهلرزه ای با ادامه ی روند فعال شده در زلزله ی ۳ بهمن ۱۲۸۷ ه. ش. سیلاخور ( Mb ۷,۴)انطباق دارد. بازشدگی خطوط هم شدت با روند ،N۵۵W به سوی شمال – شمال خاوری بوده و تمایل قابل ملاحظه ای به سمت شهرستان بروجرد در شمال باختری دیده می شود. این زمینلرزه منجر به خسار ت های سنگین (جدایش اجزا غیر سازه ای – ویرانی سازه ای) در سازه های غیر مهندسی بخش چالان چولان شهرستان دورود گردید. رسم پهن ههای هم شدت (مقیاس EMS98) اثر کاهندگی شدید شدت را نشان می دهد و رومرکز مهلرزه ای(Io=VIII) آن در پهنه ی خاوری بخش چالان چولان، روستاهای ازنا، گلنگانه، کاغه واقع است. مواردی از سنگ لغزش های پراکنده در ارتفاعات باختر چالان چولان (روستاهای دوسر و بنگله) دیده شد. پیشلرزه و اخطارهای مسئولین، مهمترین عامل کاهش تلفات جانی در این زمینلرزه است. ممکن است خسار تهای سنگین سازه ای با اثر تشدید در رسوبات آبرفتی در ارتباط باشد. زمینلرزه ی اخیر هشداری است برای ساکنان پهنه ی شمالی شهرستان درود است که تا به امروز به شکل فزاینده ای در حال حرکت به سمت دامنه های پر شیب این منطقه می باشند. این دامنه ها ممکن است در آینده در معرض خطر گسیختگی زمینلرزه ای قرار داشته باشند.

زمینلرزه ی ۱۳۸۵ چالان چولان، گسل اصلی جوان زاگرس، زمینلرزه ۱۹۰۹ سیلاخور