مقایسه خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوانهای گر- برم فیروز و ساسان با استفاده از منحنی فروکش هیدروگراف چشمه های کارستی ششپیر و ساسان

مقایسه خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوانهای گر- برم فیروز و ساسان با استفاده از منحنی فروکش هیدروگراف چشمه های کارستی ششپیر و ساسان

[ نوذر سامانی ] - استاد دانشگاه شیراز
[ مهدی زارعی ] - دانشجوی دکتری بخش علوم زمین دانشگاه شیراز

خلاصه مقاله:

آبخوانهای کارستی معمولاً سیستمهای ناهمگنی را تشکیل می دهند. بنابراین به منظور شناخت خصوصیات هیدروژئولوژیکی این آبخوانها نمی توان داده های نقطه ای مثل آزمون پمپاژ را به کل سیستم تعمیم داد، در حالیکه رفتار منحنی فروکش هیدروگراف چشمه های تخلیه کننده این آبخوانها به خوبی نماینده خصوصیات هیدرودینامیکی کل آبخوان می باشد. در این تحقیق سه معادله تحلیلی شامل کتاین، مانژین و سامانی- ابراهیمی جهت برآورد خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان کارستی مورد استفاده قرار گرفته است. مدل کتاین فقط جریان پایه را در دوره فروکش هیدروگراف در نظر می گیرد، در حالیکه دو معادله دیگر منحنی فروکش را نتیجه ترکیب مؤلفه های جریان سریع و پایه در نظر می گیرند. هیدروگراف چشمه های ساسان و ششپیر که به ترتیب تاقدیسهای آهکی دشتک و گر و برم فیروز را زهکشی می کنند مورد مطالعه قرار گرفته و مشخص گردید که زون غیر اشباع سیستم زهکش شده توسط چشمه ششپیر نسبت به چشمه ساسان با سرعت بیشتری تخلیه می گردد که نشان دهنده تراوایی بیشتر و توسعه کارست پیشرفته تر آبخوان گر- برم فیروز می باشد. بده چشمه ششپیر شامل 96/9% جریان پایه (افشان) و 3/1% جریان سریع ( مجرایی) است، در حالیکه سهم جریان پایه و سریع برای چشمه ساسان به ترتیب 93/1% و 6/9% می باشد.