کانه زایی ماگمایی- گرمابی آهن در منطقه پنجکوه، جنو بشرق دامغان

کانه زایی ماگمایی- گرمابی آهن در منطقه پنجکوه، جنو بشرق دامغان

[ پریسا پیروزفر ] - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
[ نعمت اله رشیدنژادعمران ] - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
[ مجید قادری ] - بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس

خلاصه مقاله:

منطقه پنجکوه به عنوان بخشی از زون معدنی ترود، علاوه بر کانسار آهن که به صورت معدن فعال در حال بهر هبرداری است، دارای آثار کان هزایی آهن رگ های و مس نیز م یباشد. بخش اعظم رخنمو نهای سنگی منطقه، شامل سن گهای آندزیتی-بازالتی ائوسن میانی است که تحت تأثیر تزریق تود ههای نفوذی الیگوسن با ترکیب سینیت، مونزونیت و گابرو قرار گرفت هاند. تشابه الگوهای REE سنگهای منطقه، نشاندهنده تبلوراز ماگمایی واحد است. کانسارآهن پنجکوه, مهمترین کان هزایی آهن در منطقه مورد مطالعه است که درون توده نفوذی گابرویی و در طی دو مرحله ارتوماگمایی و گرمابی به وجود آمده است. در مرحله ارتوماگمایی که مطابق با روند کلاسیک تبلور یک ماگمای گابرویی است، منیتی تهای با بافت دان هپراکنده و تود های همزمان با تبلور پ لاژیوکلاز و پیروکسن به وجود آمد هاند. مرحله گرمابی پس از جایگزینی تود ههای سینیتی-مونزونیتی روی داده است که به عنوان یک موتور گرمایی، موجب فعا لشدن سامان ههای گرمابی در سطح منطقه شده وعلاوه بر دگرسانی (اکتینولیتیزاسیون، اسکاپولیتیزاسیون و اپیدوتیزاسیون) سنگ گابرو، موجب تشکیل منیتی تهایی با بافت رگه-رگچ های و تود های گشته است. تشکیل رگ ههای آهن در امتداد شکستگیهای اصلی منطقه درون سنگهای ولکانیکی، تو فها و توده های نفوذی در این مرحله صورت گرفته است. الگوی توزیع REE منیتی تهای موجود در سنگهای ولکانیکی و
مونزونیتی، روندی متفاوت نسبت به سنگهای منطقه و نیز منیتیت موجود در گابرو نشان م یدهد. غن یشدگی نسبتاً بالای LREE نشاندهنده نقش منحصربفرد فرآیندهای گرمابی در تشکیل منیتیت های درون ولکانیکها و مونزونیت است، در حالیکه منیتیت موجود در گابرو، میزان LREE کمتری داشته که حاکی از اهمیت کمترفرآیندهای گرمابی در شک لگیری آن است.