نگرشی جدید بر سازند آبدار در مناطق شرق حوضه کپه داغ

حوضه رسوبی کپه داغ یکی از واحدهای زمین شناسی با اختصاصات ساختمانی متفاوت از سایر نقاط ایران است که در شمال و شمالشرق ایران قرار گرفته است. در این حوضه رسوبی رسوبات دریایی به طور ممتد و با ضخامتی در حدود 6000 متر از ژوراسیک تا الیگوسن برجای گذاشته شده است.
ناحیه مورد مطالعه در شرق این حوضه قرار گرفته و در راستای این بررسی سه مقطع چینه شناسی به ترتیب از غرب به شرق در روستای آبدراز و گردنه مزدوران و شرق روستای پادها اندازه گیری شده است. در تمام این مقاطع مرز تحتانی سازند آبدراز با سازند آی تامیر به صورت ناپیوستگی هم شیب (پاراکونفورمیتی) و مرز فوقانی آن با سازند آب تلخ به صورت هم شیب (کونفورم) می باشد.
لیتولوژی عمده این سازند را مارنهای خاکستری متمایل به آبی و شیلهای خاکستری روشن تا سفید تشکیل داده و در مجموع دارای سه تا پنج لایه چاکی لایمستون به رنگ سفید تا خاکستری روشن می باشد.
از کل نمونه های برداشت شده تعداد 37 جنس و 72 گونه میکروفسیل فرامینیفر و 4 جنس و 3 گونه میکرفسیل غیرفرامینیفر شناسایی شده است. علاوه بر این از ماکروفسیلها 13 جنس و 8 گونه تشخیص داده شده و براساس تجمع فسیلی ذکر شده در محدوده مورد مطالعه 5بیوزون اصلی شناسایی شده است که به ترتیب از پایین به بالا عبارتند از:
1- بیوزون A: شامل Rotalipora appenninica واقع در قسمت فوقانی سازند آی تامیر
2- بیوزون B: شامل Globotruncana helvetica
3- بیوزون C: شامل Globotruncana schneegansi
4- بیوزون D: شامل Flobotruncana concavata
5- بیوزون E: شامل Globotruncana foraicata
براساس بیوزوناسیون و مجموعه فسیلی شناخته شده اعم از میکرو و ماکروفسیلها سن سازند آبدراز در شرق حوضه کپه داغ تورونین- کونیاسین و قسمتی از سانتونین تعیین شده است. در ضمن براساس مطالعه میکروفاسیس ها در سنومانین یک محیط شلف کم عمق وجود داشته و در تورونین بر عمق حوضه افزوده شده و سپس در اواخر تورونین و در کل کونیاسین عمق حوضه در حال تغییر بوده به طوریکه در زمانی که عمق حوضه زیادتر بود. شیلهای خاکستری رنگ و زمانی که عمق آن کمتر بوده چاکی لایمستونها را برجای گذاشته است. در سانتونین مجدداٌ و رفته رفته عمق حوضه زیاد شده و این حالت در قسمت اعظم سازند آب تلخ نیز برقرار بوده است.