برآورد توزیع مکانی فرسایش و رسوبگذاری بر اساس مدل RUSLE در محیط GIS

برآورد توزیع مکانی فرسایش و رسوبگذاری بر اساس مدل RUSLE در محیط GIS

[ امیدرضا الماسیان ] - کارشناس ارشد عمران سازه های هیدرولیکی
[ بهرام ثقفیان ] - دانشیار پژوهشی مرکز تحقیقات حفافظت خاک و آبخیزداری
[ باقر قرمزچشمه ] - کارشناس ارشد پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

خلاصه مقاله:

رسوبات ناشی از فرسایش سطح حوزه های آبخیز بالا دست یکی از مهمترین مسائل در طراحی سازه های آبی می باشد. موثرترین فاکتور در مطالعات فرسایش ، شاخص قابلیت انتقال رسوبات است، این شاخص بدون بعد تابعی غیر خطی از عوامل توپوگرافی از جمله شیب و طول شیب می باشد. شاخص توپوگرافی در مدل جهانی تجدید نظر شده (RUSLE) فاکتور شیب – طول (LS) می باشد. از جمله مزایای این شاخص نمایش عوارض سه بعدی در طبیعت ، مدل سازی رواناب سطحی و قابلیت استفاده آن در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. این مقاله بخشی از زیر حوزه های کارون به نام بازفت را جهت برآورد پتانسل فرسایش و رسوبگذاری مورد بررسی قرار میدهد. شاخص LS از نقشه مدل ارتفاعی رقومی (DEM) از نقشه خطوط تراز ارتفاعی ساخته می شود. سپس با روش جهت یابی D8 ، جهت جریان و بعد از آن تجمع جریان محاسبه می شود و در ادامه پس از محاسبه پتانسیل فرسایش یا حمل رسوب، با استفاده از گرادیان ارتفاع و گرادیان LS در جهت های Y,X به برآورد مناطق فرسایش و یا رسوبگذاری در هر سلول حوزه پرداخته می شود.

مدل توزیعی ، RUSLE ، سیستم های اطلاعات جغرافیایی ، طول شیب ، تندی شیب ، DEM