بررسی سازگاری سه گونه آکاسیا به منظور تثبیت بیولوژیکی تپه های شنی در استان خوزستان

بررسی سازگاری سه گونه آکاسیا به منظور تثبیت بیولوژیکی تپه های شنی در استان خوزستان

[ محمدحسن صالحه شوشتری ] - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
[ حسن روحی پور ] - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
[ صدیقه یوسف نعنائی ] - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

خلاصه مقاله:

در استان خوزستان حدود 350 هزار هکتار تپه های شنی و اراضی شن زار وجود دارد. برای جلوگیری از حرکت شن های روان طی 40 سال گذشته با انجام عملیات فیزیکو وشیمیایی و بیولوژیکی نتایج مطلوب و رضایت بخشی حاصل گردیده است. تبعات مفید و متنوع اقدامات فوق با توجه به سابقه طولانی، بویژه برای استان خوزستان نیاز به تاکید ندارد، اما شرایط موجود ایجاب می کند که در کنار اقداماتی که با هدف حفظ، احیاء ، تقویت و اصلاح خاک، توسعه، پایدار و بهره برداری اصولی انجام می شود با رعایت جمیع جوانب امر، از بعد اقتصادی آن (تعلیف دام و استفاده از چوب برای مصرف روستائیان حاشیه نشین) نیز در برنامه های آتی مورد نظر قرار گیرد. بنابراین با استفاده از نتایج و مطالعات سازگاری انجام گرفته از گونه های درختی و درختچه ای ، تعداد سه گونه آکاسی Acacia victoriae ، A.acuminata و A.farnesiana که از درصد زنده مانی بالاتری برخوردار بودند انتخاب و در قالب یک طرح آماری به صورت بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار (در هر تکراار 48 اصله نهال به فاصله کاشت 3 ضربدر 3 سانتی متر) از سال 1372 به مدت هفت سال در شرایط دیم به مرحله اجرا در آمد. مولفه های درصد زنده مانی، رشد ارتفاعی و قطری مبنای کار مورد بررسی بوده ونتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که گونه Acacia farnesiana از لحاظ بقاء نسبت به دو گونه دیگر، 62 درصد برتری داشته است. حداکثر میانگین رشد ارتفاعی و قطری به گونه A.victoriae با 3/87 متر و 5/3 سانتیمتر اختصاص داشته است.

تثبیت اراضی شن زار ، بیابان زدایی ، آکاسیا ، زنده مانی ، رشد و تامین علوفه