اندازه گیری و تجزیه و تحلیل لرزه های ناشی از انفجار در دیواره غربی معدن مس سرچشمه

اندازه گیری و تجزیه و تحلیل لرزه های ناشی از انفجار در دیواره غربی معدن مس سرچشمه

[ محمدمهدی صابری ] - کارشناس پروژه، امور معدن، مجتمع مس سرچشمه
[ محسن امیررحمت ] - پژوهشگر استخراج معدن، مرکز تحقیق و توسعه، مجتمع مس سرچشمه
[ حمید منصوری ] - استادیار بخش مهندسی معدن، دانشگاه شهید باهنر کرمان

خلاصه مقاله:

در معدن مس سرچشمه که عملیات انفجار بصورت روزمره انجام می گیرد، با هر انفجار امواج نیرومند حاصله، دیوارهای معدن را به لرزه در میآورند. شناسایی میزان سرعت و شتاب حاصل از این انفجارات و روند استهلاک موج در عبور از توده سنگ، به طراحان پایداری شیب کمک می کند تا در محاسبات پایداری شیب نقش نیروهای دینامیک را درنظرگرفته و تحلیل واقعی تری از پایداری شیب دیواره معدن ارائه نمایند. در این تحقیق لرزه های ناشی از انفجارات معدن در دیواره غربی معدن و در فواصل مختلف از انفجار انداز ه گیری گردیدند. تعداد 39 انفجار برداشت گردید و لرزه های تولیدی در بیش از 32 ایستگاه ثبت شدند . سپس لرزه های ثبت شده مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و سرعت، شتاب و جابجایی ذره، همچنین فرکانس امواج تولیدی و طول سیگنالها و مدت زمان لرزش زمین تعیین گردید . پس از آن، معادلاتی جهت استهلاک موج که م ی تواند برای پی ش بینی شدت لرزه در فواصل مختلف و با خرجهای متفاوت استفاده گردد، برای این معدن تعیین شد. اندازه گیریهای انجام شده نشان داد که شدت لرز ه های ثبت شده انفجارات معدن از 0/5 تا 77 میلیمتر بر ثانیه برای فواصل حداکثر 2850 تا حداقل 130 متر بوده است . اغلب لرزه های ثبت شده دارای فرکانس قله موجی معادل هرتز و فرکانس غالب آنها که با استفاده از طیف فرکانسی فوریه بدست آمده در حدو د 5 هرتز م ی باشد . امواج17/5 تولیدی اکثراً دارای محدوده فرکانسی بین صفر تا 80 هرتز بوده اند. باتوجه به وضعیت بحرانی دیواره غربی معدن مس سرچشمه ، تجزیه و تحلیل انفجارات معدن و لرزه های تولیدی میتواند در مطالعات پایداری شیب این دیواره، با هدف بهبود وضعیت پایداری آن مورد استفاده قرارگیرد.

لرزه، فرکانس، سرعت ذره، انفجار، معدن مس سرچشمه