معرفی پالینومرفهای اردویسین در ناحیه کلمرد، ایران مرکزی (منطقه حلوان)
دسته | چینه شناسی و فسیل شناسی |
---|---|
گروه | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور |
مکان برگزاری | ششمین همایش سالانه انجمن زمین شناسی ایران |
نویسنده | لیلیک سی هاکوپویان-کوروش توکلی - محمد رضا شیخ السلامی |
تاريخ برگزاری | ۲۵ بهمن ۱۳۷۸ |
تجمع آکریتارش ها:
تجمع آکریتارش ها در نمونه مورد مطالعه از اشکال آکانتومرف (Tylotopalla, Goniosphaeridium, Baltisphaeridium)، پلی گونومرف (Striatotheca, Veryhachium)، دیاکرومورف (Dasydiacrodium) و فرمی با زیر گروه نامشخص (Coryphidium) تشکیل گردیده است که مطالعه گونه ها و فرم های موجود در آن در این جا مورد نظر می باشد. در این مطالعه تعداد 22 گونه از 8 جنس آکریتارش ها از نمونه مورد مطالعه شناسایی و معرفی گردیده است که به صورت زیر می باشد:
Baltisphaeridium calicispinae
Baltisphaeridium longispinosum
Baltisphaeridium podboroviscense
Coryphidium elegans
Dasydiacrodium tremadocum
Goniosphaeridium polygonale subsp. polyacanthum
Goniosphaeridium polygonale conjunctum
Polygonium depressum
Striatotheca transformata
Tylotopalla papilla
Baltisphaeridium cf. pachyacanthum
Striatotheca cf. mutua
Striatotheca principalis
Veryhachium cf. estrellitae
Goniosphaeridium sp
Polygonium sp. Coryphidium sp.
Veryhachium sp
این تجمع با فراوانی اشکال آکانتومورف همچون Goniosphaeridium, Baltisphaeridium و پلی گونومورف همچون Polygonium, Striatotheca مشخص می شود و عناصری همچون Dasydiacrodium, Coryphidium جزء عناصری قرار می گیرند که نسبت به عناصر فوق ظاهراٌ فراوانی کمتری را نشان می دهند.
دو جنس Baltisphaeridium, Striatotheca از بیشترین تنوع گونه ای برخوردارند. نمونه های پالینومورف مورد مطالعه از نظر نوع گونه ها و فراوانی فرم هایی خاص به ماتریال مطالعه شده از چین جنوبی (ئین لی مینگ 1996) تا اندازه ای مشابهت نشان می دهد. وجود گونه هایی همچون Tylotopalla papilla, Polygonium depressum می تواند این شباهت را تداعی نماید. ضمناٌ عناصری همچون Coryphidium و Striatotheca به عنوان عناصر سازنده تجمعات پالینومرف های پیرامون گندوانایی یا گندوانایی شناخته می شوند. لازم به توضیح است که توده های خشکی سازنده ابر قاره گندوانا و قطعات چسبیده به آن در اردویسین در اقلیم آب و هوایی معتدل خنک تا سرد قرار داشته اند و این شرایط خاص آب و هوایی انواع خاصی از پالینومرف ها را اقتضا می نموده است که در تجمع مورد مطالعه فعلی و نیز در تجمع های گزارش شده قبلی از محدوده گندوانا و پیرامون آن مشاهده می شود. لازم به ذکر است که محدوده گندوانا شامل نواحی مختلفی می شده است از جمله: جنوب اروپا و بخشی از شمال غرب اروپا، شبه جزیره عربستان و رشته کوه زاگرس در ایران، قاره های آفریقا، آمریکای جنوبی، شبه قاره هند و نواحی تبت، ایران مرکزی و شمالی، افغانستان (بخشی) و چین جنوبی و قاره قطب جنوب و جزایر فالکلند از این گروه، پاره ای جزء گندوانا و پاره ای به صورت قطعات قاره ای پیرامون گندوانایی بوده اند. (محمد قویدل سیوکی، 1374، 1990، 1997 و تونجرجی و همکاران 1995).
سن تجمع مورد مطالعه:
با توجه به عناصر به دست آمده محدوده سنی معادل انتهای اردویسین زیرین تا ابتدای اردویسین میانی برای نمونه مورد مطالعه مزبور پیشنهاد می شود.
نتیجه گیری:
1- معرفی و گزارش اشکال پالینومرف اردویسین زیرین تا ابتدای اردویسین میانی که تعداد 22 گونه (از 8 جنس) آکریتارش ها را شامل می شود.
2- معرفی و گزارش آکریتارش های معرف محیط های گندوانایی و پیرامون گندوانائی در نمونه مورد مطالعه همچون Coryphidium, Striatotheca که قرار گیری این ناحیه (کلمرد) را در اقلیم آب و هوایی معتدل خنک تا سرد گندوانا اثبات می نماید.
3- معرفی و گزارش اشکال گزارش شده از چین جنوبی (ئین لی مینگ، 1996) همچون گونه های Tylotopalla papilla و Polygonium depressum که احتمال قرار گیری این ناحیه (کلمرد) و چین جنوبی را در یک محدوده جغرافیایی قابل بررسی می سازد.
4- وجود عناصر پالینومرف تیره مبین آلتراسیون حرارتی است که به سبب فاز های تکتونیکی و ماگمایی و یا بار رسوبات متحمل گردیده اند. رنگ های نمونه های پالینومرف از قهوه ای متمایل به نارنجی تا سیاه تغییر می کند که از لحاظ فراوانی بیشترین موارد بین قهوه ای تیره تا سیاه مشاهده می شود. بر مبنای رنگ این پالینومرف ها، ضریب آلتراسیون حرارتی برای آنها با مقایسه با کارلیگال و همکاران (1981)، حدوداٌ بین 2 تا 3 پیشنهاد می شود.
تجمع آکریتارش ها در نمونه مورد مطالعه از اشکال آکانتومرف (Tylotopalla, Goniosphaeridium, Baltisphaeridium)، پلی گونومرف (Striatotheca, Veryhachium)، دیاکرومورف (Dasydiacrodium) و فرمی با زیر گروه نامشخص (Coryphidium) تشکیل گردیده است که مطالعه گونه ها و فرم های موجود در آن در این جا مورد نظر می باشد. در این مطالعه تعداد 22 گونه از 8 جنس آکریتارش ها از نمونه مورد مطالعه شناسایی و معرفی گردیده است که به صورت زیر می باشد:
Baltisphaeridium calicispinae
Baltisphaeridium longispinosum
Baltisphaeridium podboroviscense
Coryphidium elegans
Dasydiacrodium tremadocum
Goniosphaeridium polygonale subsp. polyacanthum
Goniosphaeridium polygonale conjunctum
Polygonium depressum
Striatotheca transformata
Tylotopalla papilla
Baltisphaeridium cf. pachyacanthum
Striatotheca cf. mutua
Striatotheca principalis
Veryhachium cf. estrellitae
Goniosphaeridium sp
Polygonium sp. Coryphidium sp.
Veryhachium sp
این تجمع با فراوانی اشکال آکانتومورف همچون Goniosphaeridium, Baltisphaeridium و پلی گونومورف همچون Polygonium, Striatotheca مشخص می شود و عناصری همچون Dasydiacrodium, Coryphidium جزء عناصری قرار می گیرند که نسبت به عناصر فوق ظاهراٌ فراوانی کمتری را نشان می دهند.
دو جنس Baltisphaeridium, Striatotheca از بیشترین تنوع گونه ای برخوردارند. نمونه های پالینومورف مورد مطالعه از نظر نوع گونه ها و فراوانی فرم هایی خاص به ماتریال مطالعه شده از چین جنوبی (ئین لی مینگ 1996) تا اندازه ای مشابهت نشان می دهد. وجود گونه هایی همچون Tylotopalla papilla, Polygonium depressum می تواند این شباهت را تداعی نماید. ضمناٌ عناصری همچون Coryphidium و Striatotheca به عنوان عناصر سازنده تجمعات پالینومرف های پیرامون گندوانایی یا گندوانایی شناخته می شوند. لازم به توضیح است که توده های خشکی سازنده ابر قاره گندوانا و قطعات چسبیده به آن در اردویسین در اقلیم آب و هوایی معتدل خنک تا سرد قرار داشته اند و این شرایط خاص آب و هوایی انواع خاصی از پالینومرف ها را اقتضا می نموده است که در تجمع مورد مطالعه فعلی و نیز در تجمع های گزارش شده قبلی از محدوده گندوانا و پیرامون آن مشاهده می شود. لازم به ذکر است که محدوده گندوانا شامل نواحی مختلفی می شده است از جمله: جنوب اروپا و بخشی از شمال غرب اروپا، شبه جزیره عربستان و رشته کوه زاگرس در ایران، قاره های آفریقا، آمریکای جنوبی، شبه قاره هند و نواحی تبت، ایران مرکزی و شمالی، افغانستان (بخشی) و چین جنوبی و قاره قطب جنوب و جزایر فالکلند از این گروه، پاره ای جزء گندوانا و پاره ای به صورت قطعات قاره ای پیرامون گندوانایی بوده اند. (محمد قویدل سیوکی، 1374، 1990، 1997 و تونجرجی و همکاران 1995).
سن تجمع مورد مطالعه:
با توجه به عناصر به دست آمده محدوده سنی معادل انتهای اردویسین زیرین تا ابتدای اردویسین میانی برای نمونه مورد مطالعه مزبور پیشنهاد می شود.
نتیجه گیری:
1- معرفی و گزارش اشکال پالینومرف اردویسین زیرین تا ابتدای اردویسین میانی که تعداد 22 گونه (از 8 جنس) آکریتارش ها را شامل می شود.
2- معرفی و گزارش آکریتارش های معرف محیط های گندوانایی و پیرامون گندوانائی در نمونه مورد مطالعه همچون Coryphidium, Striatotheca که قرار گیری این ناحیه (کلمرد) را در اقلیم آب و هوایی معتدل خنک تا سرد گندوانا اثبات می نماید.
3- معرفی و گزارش اشکال گزارش شده از چین جنوبی (ئین لی مینگ، 1996) همچون گونه های Tylotopalla papilla و Polygonium depressum که احتمال قرار گیری این ناحیه (کلمرد) و چین جنوبی را در یک محدوده جغرافیایی قابل بررسی می سازد.
4- وجود عناصر پالینومرف تیره مبین آلتراسیون حرارتی است که به سبب فاز های تکتونیکی و ماگمایی و یا بار رسوبات متحمل گردیده اند. رنگ های نمونه های پالینومرف از قهوه ای متمایل به نارنجی تا سیاه تغییر می کند که از لحاظ فراوانی بیشترین موارد بین قهوه ای تیره تا سیاه مشاهده می شود. بر مبنای رنگ این پالینومرف ها، ضریب آلتراسیون حرارتی برای آنها با مقایسه با کارلیگال و همکاران (1981)، حدوداٌ بین 2 تا 3 پیشنهاد می شود.