بررسی اثر فشردگی رسوبات، جریان سیالات و انتقال حرارت در مهاجرت هیدروکربن با ارائه مدل عددی در سازندهای کنگان و دالان

   جریان سیالات و انتقال حرارت در حوضههای رسوبی از عوامل اصلی ایجاد فرآیندهای گوناگون زمینشناسی و مهاجرت هیدروکربنها، به عنوان یکی از مهمترین این فرآیندها محسوب میشوند. در گذشتهای نه چندان دور تلاش برای درک بهتر از چگونگی تاثیر جریان سیالات و انتقال حرارت در مهاجرت هیدروکربنها تنها با تکیه بر داده های زمین شناسی و ژئوشیمی صورت میگرفت. اما نزدیک به دو دهه است که توسعه مدلهای ریاضی به همراه پیشرفتهای شگرف رایانهای پنجره جدیدی را برای درک بهتر از کیفیت تاثیر جریان سیالات و انتقال حرارت بویژه در مهاجرت هیدروکربنها و ارائه راه کارهای استفاده بهینه از منابع بسیار مهم هیدروکربنی گشوده است. به جرات میتوان گفت که امروزه توسعه و بکارگیری مدلهای ریاضی به عنوان ابزاری برای تعمیق شناخت اثر عوامل مختلف و به ویژه تجریان سیالات و انتقال حرارت در علوم زمینشناسی رشد نمایی بخود گرفته است و با گذشت زمان نیز بر عمق استفاده از مدلهای فوق افزوده شده است.
   هدف از تحقیق حاضر بررسی جریان سیالات و انتقال حرارت و فشردگی رسوبات و تاثیر این فرآیندها بر روی مهاجرت هیدروکربن در دو سازند دالان و کنگان در حوضه گازی پارس جنوبی میباشد. برای تحقق این هدف مدلی تحت نرمافزار Basin2 توسعه یافت و سپس با استفاده از اطلاعات در دسترس مدل توسعه یافته اجرا گردید. نتایج مقدماتی حاصل از اجرای مدل حاکی از آن است که تغییرات گرادیان فشار منفذی در این میدان از 0.4293 spi/ft تا 0.4345 spi/ft میباشد. همچنین دامنه تغییرات دما در میدان مورد مطالعه بین 90-113.8 درجه سانتیگراد است. علاوه بر آن بیشترین دما را در عمقهای 3000 تا 3100 متری حوضه میتوان مشاهده کرد. ضمنا هدایت حرارتی سازندهای کنگان و دالان نیز مشخص گردید. شایان ذکر است که در مرکز حوضه هدایت حرارتی نسبت به حاشیههای حوضه کمتر است. این هدایت حرارتی از عمق 2800 متری به پایین بیشترین مقدار را داراست، با استفاده از مدل توسعه یافته، متغیرهای دیگری از میدان مشخص شد. میزان نفوذپذیری در دو جهت افقی و عمودی و به تفکیک برای هر نوع لیتولوژیتعریف شده در مدل، سرعت جریان سیال در دو جهت افقی و عمودی، تغییرات تخلخل به تفکیک برای لیتولوژیهای مختلف، تغییرات فشار هیدرواستاتیک، تغییرات لیتولوژیهای مختلف در حوضه مورد مطالعه، ویسکوزیته، چگالی سیال و چگالی کل (Bulk Density) و عمق تدفین از جمله این متغیرها است. بررسی تمامی این متغیرها در حالتهای پایدار و ناپایدار میتواند الگوی مهاجرت هیدروکربنها را در سازندهای مورد مطالعه روشن نماید.