زلزله خیزی شمال مرکزی ایران

مطالعه زلزله خیزی شمال مرکزی ایران که با استفاده از تحقیقات باستان شناسی، مکتوبات تاریخی و زلزله های ثبت شده توسط ایستگاههای ثبت زلزله انجام شده و به دلیل پرجمعیت بودن این ناحیه اهمیت خاصی دارد.
در این مقاله ناحیه فوق به مناطق مختلف تقسیم شده و در هر یک از مناطق با استفاده از قوانین احتمالات روابط و نمودارهایی به دست آمده که به وسیله آنها می‌توان احتمال وقوع زلزله ای با بزرگی مشخص را در یک منطقه معین و در یک مدت زمان مشخص محاسبه کرد و برای یک حاشیه ایمنی مناسب برای مقاومت ساختمان در مقابل زلزله، نیروهای طراحی مربوط را به دست آورد.
طی این مطالعات دوره های فعالیت شدید در هر یک از مناطق، مبدا زمانی مناسب برای در نظر گرفتن آمار موجود زلزله، شدت و ضعف زلزله خیزی مناطق مختلف نسبت به یکدیگر از جهت بزرگی زلزله ها و تعداد آنها بدست آمد.
در محاسبات و بررسی های فوق جایی برای در نظر گرفتن زلزله های قدیمی تر و تاریخی وجود ندارد. برای مورد نظر قرار دادن آنها برای هر منطقه نمودارهایی تهیه شده که در آنها سه کمیت: 1- انرژی آزاد شده در اثر زلزله (رابطه ریشتر – گوتنبرگ) 2- لگاریتم انرژی آزاد شده و 3- تعداد زلزله ها، در واحد زمان محاسبه شده و با استفاده از آنها نتایج کاملی بدست آمده که اعم آنها را می‌توان به شرح زیر بر شمرد:
1- نظم کاملی در دوره های بازگشت زلزله هایی در کل ناحیه وجود دارد. زلزله های بزرگ با دوره های بازگشت طولانی زلزله های کوچک با دوره های بازگشت کوتاهتر به وضوح مشاهده می‌شود.
2- نظم حاکم بر کل ناحیه در بسیاری از مناطق کوچکتر آن نیز علیرغم کمبود تعداد داده ها به چشم می خورد.
3- آخرین دوره فعالیت اصلی و بزرگ قبل از فعالیت سال 1990 در حوال سال 1957 میلادی بوده و در بین این سالها یک دوره آرامش نسبی در ناحیه دیده می‌شود.