کودکان و زلزله

کودک موجودی آسیب پذیر است که احتیاج به مراقبت و حمایت داشته ولی بایستی با توجه به خصوصیاتش چه از لحاظ فیزیکی و چه از نظر روانی از او مراقبت نمود. همانگونه که در دیباچه اعلامیه حقوق کودک بر این واقعیت تاکید گذاشته شد که کودکان به علت آسیب پذیریشان نیاز به توجه و مراقبت خاص دارند و برای مسئولیت حفظ و مراقبت اولیه ای که بر عهده خانواده است، اهمیت ویژه ای قائل است.
امروز کودکان به عنوان یک طبقه اجتماعی مطرح می‌شوند و نه آدمی کوچک با رفتار بچگانه پس باید به آنها مانند بخشی از تقسیم بندی اجتماعی نگریست. یکی از مواردی که امکان آسیب پذیری کودکان در آن بسیار زیاد بوده، در زمان وقوع زلزله است. چرا که ثابت شده این قشر آسیب پذیر به علت توانایی های جسمی و حرکتی خود بسیار در معرض خطر در هنگام وقوع زلزله می‌باشند. علاوه بر اینها می بینیم رفتار کودک در زمان اضطراب بسیار متفاوت از زمان معمولی است. از طرف دیگر نمی دانیم زلزله در چه زمانی بوقوع می پیوندد و نمی توانیم برای کودکان جایگاه خاصی را در این زمان تصور کنیم ولی باید به این نکته توجه داشته باشیم که عکس العمل گروهی کودکان که در مکان خاصی جمع شده اند بسیار متفاوت و غیر قابل کنترل تر از عکس العمل فرد فرد آنهاست. پس برای مطالعه در این زمینه باید به رفتار فردی و جمعی کودکان نیز توجه داشت.
از آنجائیکه کودک در هر لحظه از ساعات روز ممکن است در مکانهای مختلف شهری باشد که این فضاها دارای خصوصیات کالبدی، عملکردی و مکانی متفاوت هستند، پس ما برای ایمن سازی کودکان باید در یک دید کلی به کلیه فضاهای شهری (در ارتباط با کودکان) بصورت یک کاربری ویژه توجه داشته باشیم. اصولا فعالیتهای عمده کودک در فضاهای زیر انجام می‌شود:
1- خانه 2- مهد کودک 3- مدرسه
4- زمینهای بازی 5- کتابخانه 6- کوچه
در این رابطه اگر ما این فضا ها را با توجه به رفتار کودک هنگامی که در بحران زلزله قرار می‌گیرد مورد بررسی قرار دهیم، نمی توانیم آنها را کاملاً بصورت یک ساختمان در نظر بگیریم بلکه باید به عنوان فضاهای شهری که با دیگر فضاهای اطراف خود کار می‌کند بنگریم پس باید علاوه بر خط این فضاها به عنوان یک کاربری خاص، ارتباطات آن را با سایر کاربریها و در واقع شبکه راه ها و دسترسی و مکان کاربری که به عنوان یک کاربری ویژه در سطح شهر مطرح است را بررسی کنیم.
در این رابطه باید اصول زیر را مورد توجه قرار دهیم:
1- اصول مکان گزینی کاربری (بستر طبیعی)
2- اصول طراحی فضاهای داخلی و عناصر و اجزاء (ایمنی ساختان)
3- اصول طراحی کاربری در سطح شهر (ارتباط با سایر کاربریها و فضاهای شهری)
4- توجه به فضاها و مکان های حمایت کننده در موقع بروز حادثه (امدادهای اولیه و اضطراری)