بررسی اثرات سمیت دیازینون بر برخی پارامترهای هماتولوژیکی بچه تاسماهیان ایرانی (Acipenser persicus) در رودخانه سفیدرود

اثرات مسمومیت دیازینون در غلظت تعیین شده در رودخانه سفیدرود بر برخی فاکتورهای خونی تاسماهی ایرانی با وزن 6 ± 2 گرم و تحت شرایط آزمایشگاهی و دمای 24,67 ± 1,23 درجه سانتیگراد در بخش تکثیرو پرورش انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان مورد مطالعه قرار گرفت . این مطالعه بر اساس میزان سم دیازینون در رودخانه سفیدرود که در حدود 0,01 میلی گرم بر لیتر تعیین گردید، در مدت 24 ساعت و 96 ساعت پس از در معرض قرار گیری انجام شد . ب توجه به گستردگی اراضی کشاورزی خصو صاً مزارع شالیزاری 500000) هکتار ) در سواحل جنوبی دریای خزر وهمزمانی مصرف این سم در مزارع شالی و نشت و نفوذ پسماند آن به رودخانه سفیدرود که محل مهاجرت و تخمریزی ماهیان مولد و رها سازی بچه ماهیان خاویاری و استخوانی می باشد، این مطالعه صورت پذیرفت . از نظر بالی نی در ماهیان مواجه شده با سم پس از 12 ساعت علائم زیر ظاهر گردید : وجود مخاط فراوان روی سطح بدن، شنای نیم چرخشی، باز و بسته کردن سریعتر سر پوش های آبشش ها، واکنش شدید به محرک های بیرونی . مطالعه فاکتورهای خونی و اسمزی ماهیان در معرض سم نشان داد که در مدت 24 س اعت مقادیر پارامترهای هماتوکریت ، اسمولاریته سرم خون ، پروتئین کل، لنفوسیت ، نوتروفیل متا و باند و سگمنت ، ائوزینوفیل متا و باند و سگمنت و تعداد منوسیت ها در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری را نشان ندادند . (P>0.05) در حالی که میزان گلبول قرمز و گلبول سفید در مد ت 24 ساعت کاهش معنی داری در مقایسه با شاهد نشان دادند . (P<0.05) همچنین در مدت 96 ساعت میزان هماتوکریت، اسمولاریته سرم خون، پروتئین کل، گلبول قرمز، گلبول سفید و لنفوسیت در مقایسه با شاهد کاهش معنی داری را نشان دادند . (P<0.05) در نتیجه اثرات نامطلوبی روی فاکتورهای فیزیولوژیک تاسماهی ایرانی داشته و می تواند منجر به کاهش توان ایمنی آنها نسبت به سایر شرایط نامطلوب زیست محیطی و در نتیجه کاهش ذخایر آنها گردد .