کاربرد فناوری اطلاعات (IT) در مدیریت محیط زیست

فناوری اطلاعات بعنوان یکی از فناوریهای نوظهور قرن حاضر توانسته است تغییرات شگرفی را در عرصه های مختلف مدیریت داده و اطلاعات بوجود آورد . از جمله موارد عملی آن میتو ان به بکارگیری آن در بخش محیط زیست جهت سازماندهی و دسترسی به انواع داده و اطلاعات به منظور مدیریت بهینه محیط زیست اشاره نمود . هدف مقاله حاضر بیان کاربرد فناوری اطلاعات در طراحی و پیاده سازی یک سیستم اطلاعات زیست محیطی و شناسایی موانع و مشکلات موجود در اجرا ی آن در سازمان های وابسته به محیط زیست میباشد . منطقه مورد مطالعه استان آذربایجان شرقی بوده اما سیستم پیاده شده میتواند تامین کننده اهداف تمامی واحدهای استانی کشور باشد . جهت انجام این مطالعه ، در ابتدا
به شناسایی نیازها پرداخته شد و لایه های اطلاعاتی ( مکانی - غیرمکانی ) شناسایی گردیدند . اقلیم و آب و هوا، منابع آب استان ، کاربری اراضی ، پوشش گیاهی و فلور استان ،وضعیت خاک و قابلیت اراضی،زمین شناسی ،نقشه های درصد شیب ، ارتفاع و ... ، اطلاعات مربوط به سکونت گاهها ، مناطق گردشگری و توریستی ، اطلاعات مربوط به زباله ، اطلاعات مربوط به زیستگاههای حیات وحش و ... از اهم لایه هایی بودند که در این مرحله شناسایی و سپس تهیه و یا جمع آوری گردیدند . در ادامه مدل مفهومی و سپس مدل فیزیکی بر اساس مدل خادم - مشتری طراحی و پیاده سازی و در نهایت سیستم آماده بهره برداری گردید . این سیستم با استفاده از فناوریهای ASP ، SQL و GIS پیاده سازی شد . تجربیات بدست آمده نشان دادند که ایجاد یک سیستم اطلاعات موفق در زمینه مدیریت محیط زیست نیازمند ایجاد و وضع استانداردها، هماهنگی بین واحدها، تربیت پرسنل متخصص و دسترسی به داده ها و نقشه های پایه بهنگام م یباشد . همچنین از آنجائیکه اکثریت داده و اطلاعات مورد نیاز در مدیریت عرصه های محیط زیست ماهیت مکانی دارند ضروری است در کنار فناوری اطلاعات از فناوریهای اطلاعات مکانی ) ) Geospatial Information Technologies نیز در طراحی و پیاده سازی سیستم های اطلاعات زیست محیطی استفاده بعمل آید .