بررسی نقش تکتونیک فعال برالگوی شبکه آبراهه‌ای نیمه جنوبی حوزه آبریز حاج علیقلی(جنوب شرقی دامغان)

دسته تکتونیک
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری سومین گردهمائی علوم زمین
نویسنده مهدی ذوالفقاری - حمید رضا پیروان - جعفر غیومیان - سهیلا بوذری
تاريخ برگزاری ۱۲ بهمن ۱۳۸۳

Abstract
Hadj-Aligholi basin is situated between southern border of the central Alborz and north side of the central Iran regions. With respect to especial structural geology of Hadjaligholi salt desert basin and lack of the adequate studies in this area, morphotectonic features have been studied using GIS and remote sensing processing. At this research, five southern subcatchments in Hajaligholi watershed are studied. Neotectonic index factors such as: river gradient index, mountain front face, drainage asymmetry factor, transverse topographic symmetry factor and hypsometric index are determined. The results clearly are shown that drainage networks of the basin follow neotectonic predesign pattern. Tectonic activity increase in the basin from southern to northern part.

چکیده

     منطقه مورد بررسی  در حاشیه جنوبی البرز مرکزی و شمال پهنه ایران مرکزی واقع شده است. با توجه به موقعیت ساختاری ویژه حوزه آبریز حاج علیقلی و عدم مطالعات کافی در این ناحیه، در این بررسی سعی شده با استفاده از مطالعات نو زمین ساخت و ریخت زمین ساخت در منطقه، به کمک فن آوری RS و GIS در زمینه تحلیل ساختاری، به شواهد تازه‌ای دست یافت. در این تحقیق، پنج  زیر حوزه جنوبی حوزه آبخیز حاج علیقلی مورد مطالعه قرار گرفت. فاکتورهای نو زمین ساخت از قبیل شاخص‌های سینوزیته جبهه کوهستان،گرادیان‌ رودخانه، عدم تقارن آبراهه‌ها، تقارن توپوگرافی عرضی و  تقعر مقطع طولی رودخانه، مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. بررسی شاخص‌های ارزیابی تکتونیک فعال در پنج زیرحوزه تفکیک شده قسمت جنوبی حوزه نشان می دهدکه سیستم شبکه آبراهه‌ای،  تحت کنترل ساختارهای تکتونیکی حاکم بر منطقه قرار گرفته است. حاشیه جنوبی حوزه تحت بررسی از نظر تکتونیکی غیر فعّال بوده و به سمت شمال بر میزان فعّالیتهای تکتونیکی افزوده می‌شود.

کلید واژه ها: سمنان