یافته‌های نوین در مطالعات چینه‌شناسی و محیط رسوبی نهشته‌های کرتاسه کوه خورزین در شمال محلات

دسته چینه شناسی و فسیل شناسی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیست و سومین گردهمایی علوم زمین
نویسنده پروانه رضایی روزبهانی - بها،الدین حمدی،-سعید جباری -اصغر دولتی<br>چکیده <br>
تاريخ برگزاری ۲۶ بهمن ۱۳۸۳

New investigations in Stratigraphy and depositional Environment of Cretaceous deposits Kuh – e-KhurzinIn North Mahallat

P. Rezaei Rouzbahani-B. Hamdi-S. Jabbari -A. Dolati

Abstract

There are adequate outcrops belonging to Cretaceous deposits in Kuh – e – Khorzin in southwest Khorhe village.Based on detail study of stratigraphy and paleontology , against some of Geologist`s opinion, We conclude that cretaceous deposits in this section are divided to lower cretaceous deposit and upper ones That they can be distiguished well by its Microfauna assemblages. Most of these deposits are related to lower cretaceous .The age of Late Cretaceous deposits is cenomanian and conformably overlies on the Early cretaceous deposit. also The lower cretaceous sediment succession is divided into basal part and upper part. The basal part of section consist clastic - carbonate deposits that overlies on dark shale and sandstone of shemshak formation with angular unconformity and it can be considered equivalent by Dareh-Zereshk and Sangestan formations (Taft-Yazd) and the age of this part is Late Neocomian - Early Barremian based on Stratigraphic position and its Microfauna Assemblage. this part is identified as Khorhe Formation (unformal ) by Authors for the first time.

The upper part of Early cretaceous sediment succession also consists gray - bluish thin bedded to massive orbitolina limestone that partly is shaly and marly. the age is Albian - Barremian based on microfauna assemblages and conformably overlies the basal part sediments.(Khorhe formation) And underlies thick bedded to massive inoceramous -Ovalveolina limestone And it can be considered equivalent by Taft and Shah-kuh formations. for the first time this part is identified as Haftad Gholleh Formation (unformal ) by Authors.
Based on studies done , The beginning of Transgrassion sea in the study area can be considered Late Neocomian-Early Barremian that continued until cenomanian. This Transgrassion was after tectonic occurrence of Epirogenic (Late simerian ) that leads to considrable gaps in upper jurassic and angular unconformity in basal part of lower cretaceous deposits .

چکیده


رخنمونهای مناسبی از نهشته‌های کرتاسه دربرش کوه خورزین در جنوب باختر دهکده خورهه از توابع شهرستان محلات وجود دارد که پس از مطالعات دقیق چینه شناسی و فسیل شناسی به عمل آمده روی آن مشخص گردید که برخلاف نظر عده‌ای از زمین شناسان، ردیف رسوبی کرتاسه در این برش مشتمل بر نهشته‌های کرتاسه بالایی و زیرین است که توسط مجموعه میکروفونای موجود بخوبی قابل تفکیک از یکدیگرند. بخش عمده این نهشته‌ها مربوط به کرتاسه زیرین است. نهشته‌های کرتاسه بالایی سن سنومانین دارد که بطور هم شیب روی نهشته‌های کرتاسه زیرین قرار گرفته است. توالی رسوبی کرتاسه زیرین نیز به دو بخش قاعده‌ای و بالایی قابل تفکیک می‌باشد :

بخش قاعده‌ای یا پی که مشتمل بر نهشته‌های آواری ـ کربناته بوده، با دگرشیبی زاویه‌دار بر روی شیل و ماسه سنگهای تیره رنگ سازند شمشک قرار گرفته است و می‌توان آن را هم ارز با واحدهای سنگ چینه‌ای دره زرشک و سنگستان (نواحی تفت ـ یزد) در نظر گرفت. سن این بخش بر اساس موقعیت چینه‌شناسی و مجموعه میکروفونای در برگیرنده آن نئوکومین بالایی ـ بارمین آغازین است. این بخش توسط نگارندگان در منطقه برای اولین بار به عنوان سازند غیر رسمی خورهه پیشنهاد می‌گردد.

بخش بالایی توالی رسوبی کرتاسه زیرین نیز مشتمل بر سنگ آهکهای اوربیتولین‌دار نازک لایه تا توده‌ای خاکستری متمایل به آبی است که بعضاً شیلی و مارنی بوده، بر اساس مجموعه میکروفونای موجود سن آلبین ـ بارمین دارد و بطور هم شیب بر روی نهشته‌های بخش قاعده‌ای (سازند خورهه) و زیر سنگ آهکهای ستبر لایه تا توده‌ای اوالوئولین ـ اینوسراموس‌دار سنومانین قرار دارد و می‌توان آن را هم ارز با سازندهای تفت وشاه کوه در نظر گرفت. این بخش بطور محلی برای اولین بار به عنوان سازند غیر رسمی هفتادقله نامگذاری می‌گردد.
بر اساس مطالعات صورت گرفته، آغاز پیشروی دریا در ناحیه مورد مطالعه را می‌توان نئوکومین بالایی ـ بارمین آغازین در نظر گرفت که تا زمان سنومانین ادامه داشته است. این پیشروی بدنبال عملکرد رخداد زمین ساختی از نوع خشکی زا (سیمرین پسین) که منجر به نبودهای چینه شناسی ژوراسیک بالایی و دگرشیبی زاویه دار در بخش قاعده‌ای نهشته‌های کرتاسه زیرین گردیده است، در منطقه قابل شناسایی است.

کلید واژه ها: مرکزى