اثرات دگرگونی بر روی کانی زایی سولفیدی توده ای آتش فشانی در منطقه زورآباد خوی

اثرات دگرگونی بر روی کانی زایی سولفیدی توده ای آتش فشانی در منطقه زورآباد خوی

زهرا قدرتی، دکتر علیجان آفتابی
   چکیده:
   کانی زایی در منطقه زورآباد در واحد متابازالتی که در حد رخساره شیست سبز دگرگونی شده، رویداده است. کانی زایی در متابازالت، دگرگونی این واحد و تاثیر آن بر روی سولفیدها از یافته های جدید در این منطقه است که تاکنون به آن توجه نشده است. این مقاله به تاثیرات دگرگونی روی سولفیدها می پردازد همچنین مجموعه فرآیندهای موثر روی کانی زایی را بعد از تشکیل مورد مطالعه قرار می دهد. کانی زایی به صورت عدسی ها و مناطق گوسان در منطقه دیده می شود. علاوه بر شکل یاد شده کانی زایی انتشاری، رگچه ای و لایه ای نیز روی داده است. کانی های سولفیدی شامل پیریت، پیروتیت، کالکوپیریت، اسفالریت،کوولیت و مارکاسیت بوده و کانی های اکسیدی اولیه ایلمنیت و مگنتیت می باشند. عمده ترین کانی های سیلیکاتی، اکتینولیت، کلریت، اپیدوت، آلبیت و کوارتز هستند و کانی های کلریت و اکتینولیت در سنگ ایجاد شیستوزیته نموده اند. مطالعات بافتی نشان می دهند که کلیه سولفیدها مانند سیلیکات متحمل دگرگونی شده اند. وجود بافت هایی نظیر رشد پورفیروبلاستیک، گرانوبلاستیک، چین خوردگی لایه ها و رگجه های سولفیدی، جهت یافتگی سولفیدها در جهت شیستوزیته، تبلور مجدد و رشد بلورهای فرعی، وجود حاشیه های جوش خورده و لغزشی در پورفیروبلاست ها و بافت کاتاکلاستیک همگی نشان دهنده رویداد دگرگونی دینامیکی- ناحیه ای می باشند. بعد از دگرگونی پیشرونده فرآیندهای آبزا و دگرگونی پسرونده منطقه را تحت تاثیر قرار داده و در این مرحله رگه های کلریتی، اپیدوتی، کلسیتی و کوارتزی همراه با رگه های سولفیدی تشکیل شده اند. فرآیندهای اکسیداسیون و سوپرزن نیز باعث تشکیل پیریت کلوفرم چشم پرنده ای، تبدیل کالکوپیریت وپیروتیت و مارکاسیت و تشکیل اکسیدهای آهن شده اند. بر اساس مطالعات بافتی و کانی شناسی، کانی زایی در منطقه زورآباد از نوع سولفیدی توده ای، آتشفشانی نوع قبرسی و دگرگون شده و غنی از پیروتیت اولیه می باشد. دمای تشکیل کانی زایی بر اساس درصد مولی FeS در اسفالریت حدود 240 درجه سانتیگراد برآورد می شود.