اولین نشانه­های زمین­لرزه­ تاریخی 1384 AD شهرری، بر روی گسل پیشوا بر پایه پژوهش­های پارینه‌لرزه­شناختی، جنوب‌خاوری تهران

طاهره مجیدی نیری¹*، حمید نظری²، منوچهر قرشی²، مرتضی طالبیان²، آمنه کاوه فیروز¹

چکیده

گسل پیشوا با درازای حدود 35 کیلومتر در جنوب‌خاوری ورامین قرار گرفته است. این گسل در جنوبی­ترین مرز میان ایالت­های ساختاری البرز و ایران مرکزی واقع شده و روند کلی آن شمال‌باختری– جنوب‌خاوری (N38W, 33NE) و دارای سازوکار وارون با مؤلفه چپ­بر همراه با گسل­های ناهمسوی (Antithetic) عادی است. بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی انجام شده در راستای گسل پیشوا، نشان از فعال بودن آن دارد. بر پایه بررسی­های انجام شده در ساختگاه­های T1 و T2 ترانشه پارینه لرزه‌شناسی گسل پیشوا، تعداد 3 تا 5 رخداد لرزه­ای با دوره بازگشت 3265 سال برای این گسل شناسایی شد که جوان‌ترین و کهن­ترین رخدادها به‌ترتیب سن 87/0 ، 29 هزار سال دارند. برپایه میزان جابه‌جایی در مدت هر رویداد مه لرزه­ای و با بهره­گیری از روابط Wells & Coppersmith (1994) بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین زمین‌لرزه شناسایی شده به‌ترتیب دارای بزرگای 08/7 و 9/5 هستند. از آن جایی­که سن جوان‌ترین رویداد شناسایی شده در حدود 870 سال به دست آمد، بنابراین احتمالاً بتوان زمین­لرزهAD  1384 (میلادی) شهرری را به این گسل منتسب دانست.

کلیدواژه­ها:  پارینه‌لرزه‌شناسی، ترانشه، گسل پیشوا، بزرگا، دوره بازگشت، زمین لرزه.

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

²پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.

*نویسنده مسئول: طاهره مجیدی نیری؛ E-mail: t.majidi9076@gmail.com

تاریخ دریافت: 27/ 11/ 1388

تاریخ پذیرش: 24/ 03/ 1389