سامانه شکستگی‌ها در کمربند چین‌خورده کپه‌داغ در ناحیه شمال خاوری بجنورد
سامانه شکستگی‌ها در کمربند چین‌خورده کپه‌داغ در ناحیه شمال خاوری بجنورد
فرزین قائمی 1* و فرّخ قائمی 2
چکیده
ناحیه خراسان شمالی یکی از مناطق فعال زمین‌ساختی ایران به شمار می‌آید. بیشتر گسل‌های مهم در این ناحیه، از نوع راستالغز با مؤلفه‌های چپ‌بر و راست‌بر است و گسل‌های راندگی در درجه دوم اهمیت قرار دارند. بخشی از گسل‌های راندگی، قدیمی‌تر از گسل‌های راستالغز و بخشی دیگر جوان‌تر از آنها هستند و گسل فعال به شمار می‌آیند. این گسل‌ها، نتیجه ایجاد انحنا درگسل‌های راستالغز و تبدیل آنها به گسل‌های معکوس هستند. گسل‌های کواترنری، با توجه به نشانه‌های فعالیت، در ناحیه شناسایی شده‌اند. چهار دسته درزه در ناحیه بررسی شده که دو دسته آنها کششی و دو دسته دیگر برشی هستند. مختصــــــات تنش‌های اصلی ایجاد کننـــــــده آنها عبارت است از: (δ1=N9° E, 5°)-(δ2=S1°W,86°)-(δ3=N81°W,1°). مجموعه گسل‌های راستالغز جوان به صورت گسل‌های همراه بر روی یکدیگر تأثیرگذار هستند. نمونه آن در زمین‌لرزه سال 1375 بر روی گسل یکه شاخ دیده می‌شود که حرکات کوچکی را در گسل‌های بابا امان و قارلق ایجاد کرده است.
کلیدواژه‌ها: گسل راستالغز، گسل راندگی، بجنورد، گسل‌های همراه، گسل فعال، درزه، پهنه گسل
1 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران
تاریخ دریافت: 25/09/1388
تاریخ پذیرش: 11/07/1389
* نویسنده مسئول: فرزین قائمی؛ E-mail:farzinmail@yahoo.com