نشانه های ترافشارش و تقسیم‌شدگی کرنش حاصل از کوهزاد ایوسیمرین در پنجره فرسایشی آقدربند
نشانههای ترافشارش و تقسیم‌شدگی کرنش حاصل از کوهزاد ایوسیمرین در پنجره فرسایشی آقدربند
مهدی رمضانی1*، محمدرضا قاسمی2، آندرا زانکی3 و محمدرضا شیخ الاسلامی2
چکیده
بی‌گمان پنجره فرسایشی آقدربند که در شمال خاور ایران و جنوب خاور مشهد قرار گرفته است یکی از بهترین مکانها برای مطالعه رخداد ایوسیمرین در ایران است. رخداد یادشده در زمان تریاس پسین تا ژوراسیک میانی حاصل بسته شدن کامل اقیانوس تتیسکهن و برخورد ایران و توران بوده است. پیش از زمان تریاس پسین دو صفحه یادشده از یکدیگر جدا بوده و بنابراین سرگذشت زمینساختی و رسوبی متفاوتی را سپری کرده‌اند. در این زمان گستره آقدربند روی کناره فعال اوراسیا قرار داشته است و از این رو واحدهای رخنمون یافته در پنجره فرسایشی آقدربند با ترادفهای زمانی خود در دیگر نقاط ایران تفاوت چشمگیری نشان میدهند. در زمان رخداد ایوسیمرین گستره آقدربند دچار یک ترافشارش شیبدارچپبر بوده است. این پهنه ترافشارش به شدت دچار تقسیم کرنش شده و 3 پهنه ساختاری اصلی با ویژگیهای ساختاری متفاوت را پدید آورده است. در بخش شمالی گستره یک سامانه گسلی راستالغز چپبر و در بخش جنوبی آن یک پهنه گسلی راندگی پولکی شکل گرفته است. شکل‌گیری پهنه ترافشارشی یادشده را میتوان به همگرایی مایل (چپبر) ایران و توران در بازه زمانی یادشده نسبت داد.
کلیدواژهها: پنجره فرسایشی آقدربند، ترافشارش شیبدار، همگرایی مایل، رخداد ایوسیمرین، تتیسکهن
1 دانشجوی دکترا، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
2 استادیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
3 استاد، دانشکده زمین‌شناسی، دانشگاه Milano Bicocca، میلان، ایتالیا
* نویسنده مسئول: مهدی رمضانی؛ E-mail: Mehdi.ramazani@ymail.com
تاریخ دریافت: 15/04/1390
تاریخ پذیرش: 13/10/1390