سنگ‌نگاری و ژئوشیمی عناصر اصلی نهشته‌های آواری الیگوسن پهنه بینالود، واقع در شمال نیشابور: تعیین سنگ منشأ، جایگاه زمین‌ساختی و شرایط هوازدگی دیرینه
سنگ‌نگاری و ژئوشیمی عناصر اصلی نهشته‌های آواری الیگوسن پهنه بینالود، واقع در شمال نیشابور: تعیین سنگ منشأ، جایگاه زمین‌ساختی و شرایط هوازدگی دیرینه
داود دهنوی1، سید رضا موسوی حرمی2*، محمد حسین محمودی قرائی3، فرزین قائمی4 و فرخ قائمی5
تاریخ دریافت: 02/10/1389 تاریخ پذیرش: 21/10/1390
چکیده
برای تعیین سنگ منشأ، جایگاه زمین‌ساختی، شرایط هوازدگی گذشته و نامگذاری نهشته‌های الیگوسن پهنه بینالود، مطالعات سنگ‌نگاری روی ماسه‌سنگ‌های 2 برش باغشن‌گچ و دامنجان در شمال نیشابور انجام شد، 14 نمونه ماسه‌سنگی و 6 نمونه شیلی از هر دو برش، از نظر عناصر اصلی تجزیه شده است. تجزیه داده‌های ژئوشیمیایی و مطالعات سنگ‌نگاری، نشان‌دهنده ترکیب لیت‌آرنایت تا لیتیک‌آرکوز برای این ماسه‌سنگ‌ها و موقعیت زمین‌ساختی حاشیه فعال قاره‌ای برای برش دامنجان و جزایر کمانی قاره‌ای برای برش باغشن‌گچ به همراه سنگ منشأ فلسیک تا حدواسط برای این نهشته‌ها است. بررسی شرایط هوازدگی با استفاده از عناصر اصلی نشان‌دهنده، وجود شرایط هوازدگی ضعیف در هر 2 برش در زمان تشکیل است با این تفاوت که در برش دامنجان شرایط هوازدگی نسبت به برش باغشن‌گچ شدیدتر بوده است، همچنین تعیین شرایط آب‌و‌هوایی با استفاده از عناصر اصلی و مطالعات سنگ‌نگاری نشان‌دهنده شرایط آب‌و‌هوای نیمه مرطوب تا نیمه‌خشک برای این نهشته‌ها در زمان تشکیل است.
کلیدواژه‌ها: الیگوسن، هوازدگی، لیت‌آرنایت، آرکوز، فلسیک.
1 کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
4 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
5 کارشناسی ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال خاور، مشهد، ایران
* نویسنده مسئول: سیدرضا موسوی حرمی؛ E-mail: harami2004@yahoo.com