سنگ‌نگاری آلی نهشته های زغال سنگی منطقه اولنگ، البرز خاوری

 

سنگ‌نگاری آلی نهشته­های زغال­سنگی منطقه اولنگ، البرز خاوری

زهرا سلیمانی مارشک1، نادر تقی‌پور2* و  رضا اهری‌پور2

تاریخ دریافت:  11/ 07/ 1390       تاریخ پذیرش: 09/ 09/1390

چکیده

در این مطالعه سنگ‌نگاری آلی نهشته­های زغال­سنگی منطقه اولنگ با سن تریاس بالایی تا ژوراسیک زیرین بررسی شده است. منطقه اولنگ در فاصله 70 کیلومتری شمال خاوری شاهرود قرار گرفته است. این منطقه در ناودیس اولنگ- قشلاق قرار دارد و جزو حوضه زغالی البرز خاوری است. مطالعات میکروسکوپی نشان می­دهد که هر 3 گروه ماسرالی ویترینیت، اینرتینیت و لیپتینیت در نهشته­های زغال­سنگی منطقه اولنگ حضور دارند و ویترینیت مهمترین گروه ماسرالی این زغال­سنگ­ها به شمار می­آید. ماسرال­های گروه ویترینیت از نوع کالوتلینیت، کالودترینیت و کورپوژلینیت هستند و کالودترینیت فراوانترین ماسرال این نهشته­های زغال­سنگی است. همه ماسرال­های گروه اینرتینیـــــت در این زغــــــال­سنگ­ها مشاهده میشوند که سمی­فوزینیت و فوزینیت فراوانترین ماسرال­های این گروه هستند. از گروه ماسرالی لیپتینیت نیز ماسرال­های اسپورنیت، کوینیت، رزینیت و لیپتودترینیت در این زغال­سنگ­ها حضور دارند. فراوانی کالودترینیت و حضور فانگینیت و نبود تلینیت در این زغال­سنگ­ها نشان­دهنده آن است که نهشته­های زغال­سنگی منطقه اولنگ در آب­های خنثی تا قلیایی ضعیف در یک محیط غنی از اکسیژن نهشته شده­اند.

کلیدواژه‌ها: البرز خاوری، اولنگ، زغال­سنگ، سنگ‌نگاری آلی، ماسرال.

1کارشناس ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

2استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

*نویسنده مسئول: نادر تقی‌پور؛E-mail: taghipour@du.ac.ir