بررسی میزان جنبایی زمین ساختی درگستره بهاباد (شمال خاور استان یزد) با استفاده از شاخصهای ریخت‌زمین‌ساختی
بررسی میزان جنبایی زمینساختی درگستره بهاباد (شمال خاور استان یزد) با استفاده از شاخصهای ریخت‌زمین‌ساختی
منصور شبان1*، فرزین قائمی2، احمد عباس‌نژاد3 و فرخ قائمی4
تاریخ دریافت: 28/08/1390 تاریخ پذیرش: 20/01/1392
چکیده
نوزمینساخت که عامل مهم گسترش زمینریختها در مناطق جنبای زمینساختی است، به طور قابل توجهی سامانههای رودخانهای و شکل‌های ریختزمینساختاری پیشانی کوهستانی منطقه بهاباد در ایران مرکزی را تحت تأثیر قرار داده است. برای ارزیابی میزان جنبایی زمینساختی در منطقه، شاخصهای ریخت‌زمین‌ساختی پیچ‌و‌خم پیشانی کوهستان، طول- گرادیان رود، نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره، شکل حوضه زهکشی و شاخص عدم تقارن آبراههها در حوضه آبریز بررسی شد. از ترکیب این شاخصها با یکدیگر میتوان رابطه شاخص جنبایی زمینساختی (Active tectonics indices (Iat)) را به دست آورد. بر پایه مقادیر Iat، منطقه مطالعاتی را میتوان به 4 رده تقسیم کرد: رده 1 (جنبایی زمینساختــــی خیـــــلی بالا، 52/1% در منطقه)، رده 2 (جنبایی زمینساختی بالا، 58/68%)، رده 3 (جنبــــــایی زمینساختــــــی متوسط، 20%) و رده 4 (جنبایی زمینساختی کم، 9/9%). نتایج با مشاهـــــدات صحــــــرایی بر روی زمینریختها و عوارض زمینشناسی سازگار است. شاخصهای جنبایی زمیـــــنساختی و شـــــواهد ریختزمینساختاری، نرخ جنبایی زمینساختی را در منطقه مطالعاتی بیشتر متوسط و بالا نشان میدهند.
کلیدواژه‌ها: ریخت‌زمین‌ساخت، گسل بهاباد، گسل کوهبنان، بهاباد
1کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
2دانشیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
3دانشیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه باهنر کرمان، کرمان، ایران.
4کارشناسی ارشد، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، مشهد، ایران.
*نویسنده مسئول: منصور شبان؛ gmail.com .888@ E-mail: msheban