مطالعه ویژگی‌های ژئوشیمیایی سازند سروک در پهنه ایذه، منطقه زاگرس
مطالعه ویژگی‌های ژئوشیمیایی سازند سروک در پهنه ایذه، منطقه زاگرس
الهام اسدی مهماندوستی1* و محمدحسین آدابی2
تاریخ دریافت: 31/ 05/ 1391 تاریخ پذیرش: 25/ 10/ 1392
چکیده
سازند سروک از گروه بنگستان با سن آلبین پسین تا سنومانین به عنوان یکی از مهم‌ترین مخازن نفتی ایران بهشمار میآید که در 5 مقطع سطحالارضی در پهنه ایذه شامل کوه بنگستان به عنوان مقطع نمونه با ستبرای 5/831 متر، کوه منگشت با ستبرای 426 متر، کوه پیون با ستبرای 480 متر، یال شمالی کوه میش با ستبرای 252 متر و یال جنوبی کوه میش با ستبرای 348 متر از نظر ژئوشیمی رسوبی مطالعه شده است. مطالعه مقادیر عناصر اصلی (شامل Ca و Mg)، عناصر فرعی (شامل Sr، Na، Mn و Fe) و ایزوتوپهای اکسیژن و کربن نشان‌دهنده تغییر ویژگی‌های ژئوشیمیایی سازند سروک در طول پهنه ایذه است. بالاتر بودن نسبت Sr/Mn و نسبت استرانسیم بهنجار شده توسط کلسیت و همچنین سنگینتر بودن ایزوتوپ اکسیژن در نمونههای کربناتی سازند سروک در یال شمالی کوه میش و برخی نمونههای کوه بنگستان میتواند نشانگر کم بودن میزان انحلال و بستهتر بودن سیستم دیاژنزی این برشها نسبت به نمونههای کربناتی سازند سروک در یال جنوبی کوه میش و کوه پیون باشد. تغییرات ایزوتوپ اکسیژن در برابر ایزوتوپ کربن در نهشتههای آهکی سازند سروک در یال شمالی کوه میش و کوه بنگستان بیانگر دیاژنز در یک سیستم فریاتیک دریایی و در یال جنوبی کوه میش، کوه منگشت و کوه پیون نشان‌دهنده تأثیر دیاژنز جوی در نمونههای مورد مطالعه است. اختلافات ژئوشیمیایی مشاهده شده در مقاطع مورد مطالعه در پهنه ایذه را میتوان به فعالیت دوباره ساختارهای پیسنگی مانند گسل هندیجان و بهرگانسر (ایذه) که باعث تغییراتی در ستبرا، نوع رخسارهها و شرایط دیاژنزی حاکم در منطقه شده است، نسبت داد.
کلیدواژه‌ها: ژئوشیمی رسوبی، عناصر اصلی و فرعی، ایزوتوپ اکسیژن و کربن، سازند سروک.
1استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2استاد، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
* نویسنده مسئول: الهام اسدی مهماندوستی؛ E-mail: e.asadi@khu.ac.ir