بررسی نقش بافت انیدریت در زون تولیدی سازند آسماری در میدان منصوری

 

بررسی نقش بافت انیدریت در زون تولیدی سازند آسماری در میدان منصوری

مجتبی کاویانپور سنگنو1*، اعظم نامداریان1، سیدرضا موسوی حرمی2، اسدالله محبوبی2 و آرمین امیدپور3

تاریخ دریافت:  20/ 01/ 1391               تاریخ پذیرش: 20/ 06/ 1391

چکیده

تبخیری­ها شامل طیف گسترده‏‏ای از نهشته‏های شیمیایی هستند که در سطح یا نزدیک سطح زمین از شورابه‏های تغلیظ شده به‌وسیله تبخیر حاصل می‏شوند. فرایندهای دیاژنزی از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که در کیفیت مخازن هیدروکربنی می­توانند مؤثر باشند. مخزن آسماری در میدان منصوری با سن الیگومیوسن متشکل از توالی کربناتی و آواری است که کیفیت مخزنی این نهشته­ها متأثر از فرایندهای دیاژنزی در طول زمان است. از مهم‌ترین این فرایندها تشکیل سیمان انیدریت است که به‌صورت لایه‏ای، پویکیلوتوپیک، پرکننده خلل و فرج و فراگیر، گرهکی اولیه، گرهکی دفنی، بلورهای پراکنده، پرکننده شکستگی و رگچه‏‏ای در مخزن گسترش دارد. گسترش سیمان انیدرت بر روی کیفیت مخزنی تأثیر منفی دارد. از سوی دیگر قابلیت انحلال بالای این سیمان نسبت به سیمان­های کربناتی می­تواند دارای اثری مثبت در افزایش کیفیت مخزنی باشد. تأثیر متقابل فرایندهای دیاژنزی و بافت انیدرت در افزایش یا کاهش ویژگی­های مخزنی سازند آسماری دیده می‌شود. نتایج این مطالعه نشان می­دهد که انیدریت (در طی دیاژنز) بیشترین نقش را به­شکل بافت‏های فراگیر پرکننده خلل و فرج و فابریک پویکیلوتوپیک در کاهش کیفیت مخزن داشته است. ولی فرایندهایی مانند انحلال نقش اصلی را در افزایش کیفیت مخزن در سازند آسماری در میدان منصوری داشته‌اند.

کلیدواژه‏ها: میدان منصوری، سازندآسماری، کانی تبخیری، بافت انیدریت، دیاژنز.

1کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد مشهد، ایران

3دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، اهواز، ایران

*نویسنده مسئول: مجتبی کاویانپور سنگنو؛ E-mail: mojtabakavianpour@yahoo.com