مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند نایبند با استفاده از شواهد ژئوشیمیایی در مقاطع چینه‌شناسی داربیدخون، طرز، گیتری و کوهبنان، جنوب خاور ایران
مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند نایبند با استفاده از شواهد ژئوشیمیایی در مقاطع چینه‌شناسی داربیدخون، طرز، گیتری و کوهبنان، جنوب خاور ایران
زهرا کلانترزاده1*، محمدحسین آدابی2 و حسین رحیم‌پور بناب3
تاریخ دریافت: 21/09/1390 تاریخ پذیرش: 03/08/1391
چکیده
پس از فاز کوهزایی سیمرین پیشین، در اثر پیشروی دریا سازند نایبند با سن نورین- رتین (تریاس بالایی) در پهنه ایران مرکزی نهشته شده است. از آنجا که در طول دیاژنز آراگونیت و کلسیت دارای منیزیم بالا به کلسیت با منیزیم پایین تبدیل شده‌اند، تعیین کانی‌شناسی اولیه کربنات‌ها بر پایه مطالعات سنگ‌شناسی مشکل است. در این پژوهش کانی‌شناسی اولیه و نوع کربنات‌های (حاره‌ای، معتدله و قطبی) سازند نایبند با استفاده از شواهد ژئوشیمیایی در مقاطع چینه‌شناسی داربیدخون، طرز، گیتری و کوهبنان بررسی شده است. محـــــدوده‌های عناصـــر فرعی (Na, Sr, Fe, Mn) و ایــــــزوتوپی (δ13C, δ18O) نمونه‌های کربناتی سازند نایبند به علت ترکیب کانی‌شناسی اولیه آراگونیتی در درون یا نزدیک محدوده آهک‌های آراگونیتی حاره‌ای سازند فهلیان (کرتاسه پایینی)، سازند ایلام (کرتاسه بالایی)، سازند کنگان (تریاس پایینی) و سازند مزدوران (ژوراسیک بالایی) قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از تجزیه عنصری و ایزوتوپی نمونه‌های کربناتی سازند نایبند با شواهد سنگ‌نگاری و نقشه جغرافیای دیرینه تریاس بالایی همخوانی دارد.
کلیدواژه‌ها: کانی‌شناسی اولیه کربنات‌ها، ایزوتوپ اکسیژن و کربن، ژئوشیمی، سازند نایبند.
1دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
3دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
*نویسنده مسئول: زهرا کلانترزاده؛ klntrzdh@yahoo.co.in E-mail: