معرفی، تافونومی و بوم شناسی دیرینه اویسترهای آپتین پسین- سنومانین پیشین (خانواده Gryphaeidae) در منطقه بساب، شمال باختری کرمان

معرفی، تافونومی و بوم­شناسی دیرینه اویسترهای آپتین پسین- سنومانین پیشین (خانواده Gryphaeidae) در منطقه بساب، شمال باختری کرمان

لیلا اصغری¹*، محمدرضا وزیری² و احمد لطف آباد عرب³

تاریخ دریافت: 10/04/1391         تاریخ پذیرش: 21/02/1392

چکیده

نهشته­های آپتین پسین- سنومانین پیشین با ستبرای زیاد و لیتولوژی غالب مارن و آهک، در شمال باختری شهرستان کرمان مورد نمونه­برداری و مطالعه و بررسی قرار گرفتند. توالی مطالعه شده در منطقه بساب، دارای ضخامت 380 متر بوده و با توجه به ویژگی­های سنگ­شناسی به 4 واحد غیررسمی و مجزا به نام­ مارن­های بساب زیرین، آهک بساب زیرین، مارن‌های بساب بالایی و آهک بساب بالایی تقسیم شده است. برش بساب با ناپیوستگی هم‌شیب روی ماسه­سنگ­های ژوراسیک (لیاس) قرار گرفته و مرز بالایی از نوع فرسایشی و بوسیله نهشته­های نئوژن پوشیده شده است. از مجموع ماکروفسیل­های موجود در این برش، اویسترها که متعلق به سه خانواده Palaeolophidae, Gryphaeidae و Ostreidae می­باشند، از همه فراوان‌ترند. خانواده Gryphaeidae با 81 درصد، بیشترین فراوانی را به خود اختصاص می­دهدکه در این مقاله به آن پرداخته می­شود. در این تحقیق، از این خانواده، 7 جنس و گونه گزارش می­شود. مطالعات بوم­شناسی دیرینه و بررسی آثار تافونومی موجود در سطح نمونه­ها، نشان می­دهد محیط رسوبگذاری آن زمان، محیطی گرم، کم عمق (لیتورال و ساب لیتورال) و دارای انرژی بالا بوده است. اویسترهای منطقه مورد مطـــــالعه شباهت بسیــــاری با مجمــــــوعه­های گزارش شده از مصر از حوضه  Wadi Qena  دارند.

کلیدواژه‌ها: آپتین پسین- سنومانین پیشین، اویستر، بوم­شناسی دیرینه، تافونومی، بساب، کرمان، ایران.

¹ کارشناسی ارشد، گروه زمین­شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

² دانشیار، گروه زمین­شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

³ استادیار، گروه زمین­شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

^*نویسنده مسئول: لیلا اصغری؛ E-mail: L_asghari_1362@yahoo.com