فروشویی میکروبی کانسنگ معدن سرب و روی انگوران به‌وسیله باکتری‌های مزوفیل بومی مخلوط اسیددوست جداسازی شده از خاک و پساب
فروشویی میکروبی کانسنگ معدن سرب و روی انگوران به‌وسیله باکتری‌های مزوفیل بومی مخلوط اسیددوست جداسازی شده از خاک و پساب
زهره برومند1*، سینا قصاع2، مرضیه مرادیان3، هادی عبدالهی4، غلامرضا فتح‌آبادی1 و کیان فخر‌مقدم5
تاریخ دریافت: 26/ 01/ 1392 تاریخ پذیرش: 03/ 09/ 1393
چکیده
در این پژوهش فروشویی میکروبی مخلوط کانسنگ سولفیدی و کربناتی سرب و روی انگوران به‌وسیله ترکیب باکتری‌های مزوفیل جداسازی شده از خاک و پساب این معدن، مورد مطالعه قرار گرفت. هدف از انجام این پژوهش تعیین تأثیر درصد جامد،pH اولیه محیط کشت و مقدار آهن دوظرفیتی در طی فرایند فروشویی میکروبی روی و سرب بود. افزون بر این تغییرات اسیدیته و پتانسیل اکسایش و احیا نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از آزمایش‌ها نشان داد که پس از گذشت 23 روز از شروع آزمون‌های فروشویی میکروبی، محتوای Zn+2 استخراج شده توسط باکتری‌ها (64.4 درصد) به‌طور معنیداری بیشتر از شرایط بدون باکتری (33.56 درصد) است. نتایج آزمایش‌ها نشان داد افزایش درصد جامد نمونه‌ها سبب کاهش بازیابی می‌شود، در حالی که افزایش میزان آهن اولیه و اسیدیته سبب افزایش بازیابی روی خواهد شد. از سوی دیگر بیشترین مقدار بازیابی سرب 1.03 درصد بود. مطالعه جامد باقیمانده از فروشویی میکروبی نشان داد که سرب پس از انحلال به‌صورت کلروآرسنات سرب رسوب کرد. در مورد سرب به دلیل ایجاد رسوب تعیین ارتباط میان متغیرهای بررسی شده و مقدار بازیابی غیرممکن بود. این یافته‌ها برای کاربردی کردن فناوری استخراج میکروبی در معادن پرعیار روی بسیار کارآمد به نظر می‌رسد.
کلیدواژه‌ها: فروشویی میکروبی، فروشویی، باکتری‌های مزوفیل، معدن انگوران، سرب، روی.
1کارشناسی ارشد، آزمایشگاه نانوبیوزمین، مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی، کرج، ایران
2کارشناسی ارشد، آزمایشگاه نانوبیوزمین، مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی، کرج؛ دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3دانشجوی دکترا، آزمایشگاه نانوبیوزمین، مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی، کرج، ایران
4استادیار، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
5کارشناسی، آزمایشگاه نانوبیوزمین، مرکز پژوهش‌های کاربردی سازمان زمین‌شناسی، کرج، ایران
*نویسنده مسئول: زهره برومند؛ E-mail: zohre.boromand@gmail.com