کانی شناسی گارنت در اسکارن خونی، شمال خاور انارک، استان اصفهان: شواهدی از تکوین یک سامانه گرمابی
کانی شناسی گارنت در اسکارن خونی، شمال خاور انارک، استان اصفهان: شواهدی از تکوین یک سامانه گرمابی
سعیده رنجبر1*، سید محسن طباطبایی‌منش2 و محمدعلی مکی‌زاده2
تاریخ دریافت: 28/ 10/ 1392 تاریخ پذیرش: 10/ 12/ 1393
چکیده
اسکارن خونی در فاصله 220 کیلومتری شمال خاور اصفهان، در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد که در همبری زبانه های کوچکی از توده نفوذی گرانیتوییدی نوع I کال کافی (بهسن ائوسن بالایی- الیگوسن) با واحد مرمر- دولومیتی لاخ به سن پرکامبرین گسترش یافته است. اسکارن سازی متشکل از دو زیرپهنه درون‌اسکارن و برون‌اسکارن است. در این اسکارن‌ها کانه زایی گستردهای رخ نداده است. زیرپهنه درون‌اسکارن گسترش محدود (از چند میلی متر تا چند سانتی متر) داشته و برون‌اسکارن بیشترین گسترش را دارد. درون‌اسکارن با گسترش گارنت های خودشکل در زمینه توده نفوذی در مجاورت بخش کربناتی نمود دارد. در مجاورت بلافصل آن، زیرپهنه درون‌اسکارن با تشکیل کانی های گارنت و پیروکسن در بخش کربناتی آغاز می‌شود و با گسترش وزوویانیت و فلوگوپیت در فواصل دورتر از محل همبری ادامه می یابد. گارنت کانی فراوان موجود در این سامانه اسکارنی است و به شکل‌ها و اندازه‌های گوناگون در این سنگ ها دیده می شود. در این پژوهش به بررسی الگوی ناحیه بندی بلورهای گارنت در زیرپهنه اگزواسکارن، در همبری بلافصل توده نفوذی پرداخته شده است. این گارنت ها عمدتاً خودشکل و همسانگرد بوده و در مواردی بیشکل هستند و یا ناهمسانگردی نشان می دهند و عمدتاً دارای هسته غنی از گروسولار هستند که به سمت حاشیه، با یک مرز واضح محتوای آندرادیت در آنها افزایش چشمگیری نشان می دهد. بررسی های صورت گرفته توسط پژوهشگران، جوشش را به عنوان عامل اصلی این پدیده مطرح می سازد، به این صورت که این پدیده سبب افزایش محتوای آهن و فشار بخشی اکسیژن در مراحل پایانی تکوین این سامانه شده و سرانجام محتوای آندرادیت در محلول جامد گارنت را افزایش داده است.
کلیدواژه ها: کانی‌شناسی، گارنت، دگرگونی مجاورتی، سامانه گرمابی، اسکارن خونی.
1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
*نویسنده مسئول: سعیده رنجبر؛ Saeideh.Ranjbar@gmail.com Email: