بررسی نفوذپذیری ساختارهای همراه با پهنههای گسلی (گسل کوهبنان، شمال کرمان، ایران مرکزی)
بررسی نفوذپذیری ساختارهای همراه با پهنههای گسلی (گسل کوهبنان، شمال کرمان، ایران مرکزی)
طاهره نادری1، محسن پورکرمانی2، امیر شفیعی بافتی3، محمدرضا امینیزاده 4 و سهیلا بوذری5
تاریخ دریافت: 12/ 10/ 1394 تاریخ پذیرش: 01/ 02/ 1395
چکیده
در این پژوهش به بررسی نفوذپذیری ساختارهای همراه با پهنه گسلی کوهبنان -یکی از لرزهخیزترین روندهای ساختاری در استان کرمان- پرداخته شده است. رفتار پهنههای گسلی به هر صورت که باشند (مجرا، سد و یا ترکیبی از مجرا و سد) در برابر آبهای زیرزمینی بهطور نسبی توسط ساختار هسته گسل، پهنه خرد شده و نفوذپذیری شکستگیها و سنگشناسی پهنه گسلی کنترل میشوند. در این مطالعه، از دادههای کیفی و کمی به همراه اطلاعات حاصل از برداشتهای صحرایی و مدلهای عددی استفاده شده است و در پایان دادهها در جدولها تنظیم و نمودارها رسم و تفسیر شده است. در اندازهگیری ساختارهای پهنه گسلی در 23 رخنمون از گستره مورد مطالعه دیده شد که در 12 رخنمون آن پهنه گسلی بهصورت سد، در 5 رخنمون بهصورت مجرا و در 6 رخنمون بهصورت ترکیبی از سد و مجرا در برابر آب زیرزمینی رفتار کرده است. بر پایه میانگین اندازهگیری پهنه گسلی، 38 متر آن پهنای هسته گسل و 23 متر آن پهنای تخریب گسل در این گستره مطالعاتی است. بنابراین قطعه جنوبی پهنه گسلی کوهبنان بهصورت ترکیبی از سد متراکم (با درصد سدشدگی بیشتر) و مجرا در برابر جریان سیالها رفتار میکند؛ که در این صورت هسته گسل به خوبی و پهنه خرد شده نیز به مقدار کمی گسترش پیدا کرده است. بنابراین واتنش در هسته گسل متمرکز و در پهنه خرد شده پراکنده است و برای بررسی هندسه پهنه گسلی از سه اندیسFa ،Fm و Fs استفاده شده است. برای قطعه جنوبی پهنه گسلی کوهبنان میانگین اندیس Fa، به مقدار0.47 و همچنین شاخصهای Fm و Fsبه ترتیب مقادیر 0.51 و 0.73 به دست آمده است. بنابراین با بررسی و اندازهگیرهای انجام شده، مقدار به نسبت پایین Fa و نیز مقدار زیاد Fs نشاندهنده این است که هندسه پهنه گسلی کوهبنان در این ناحیه یکسان نیست، و نیز ظهور چشمههای گسلی فراوان در این ناحیه متأثر از وضعیت پهنه گسلی کوهبنان است.
کلیدواژهها: پهنه گسلی، هسته گسل، گسل کوهبنان، شاخصهای هندسه پهنه گسلی، نفوذپذیری، سدشدگی، مجرا.
1دانشجوی دکترا، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
2استاد ، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
3استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زرند، کرمان، ایران
4دکترا، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، کرمان، ایران
5استادیار، گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
نویسنده مسئول: طاهره نادری؛ ta_nadery@yahoo.comE-mail: