تأثیر آب‌های شور بر تغییر ویژگی‌های مهندسی ماسه‌سنگ‌ها
تأثیر آب‌های شور بر تغییر ویژگی‌های مهندسی ماسه‌سنگ‌ها
زینب جورکش1، رسول اجللوئیان2، امیرحسین صادقپور3 و محمدجواد کلانتر هرمزی4
تاریخ دریافت: 09/ 03/ 1395 تاریخ پذیرش: 29/ 09/ 1395
چکیده
در این پژوهش تأثیر شوری بر ویژگی‌های مهندسی ماسه‌سنگ‌ها بررسی شده است. بدین منظور دو نوع ماسه‌سنگ مربوط به تکیه‌گاه و سنگ‌چین محافظ سد ونیار (در استان آذربایجان شرقی) و سه نوع آب (آشامیدنی، نیمه‌شور و شور) برای اشباع ماسه‌سنگ‌های اشاره شده مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش‌های جذب آب، مقاومت تراکمی تک‌محوری، بار نقطه‌ای، ذوب و انجماد، سرعت صوت و دوام در برابر خشک و تر شدن در بازه‌های زمانی مختلف روی نمونه‌های سنگی اشباع انجام شد. پس از 5 ماه قرارگیری نمونه ماسه‌سنگ‌های نوع 1 و2 در آب شور، مقاومت تراکمی تک‌محوری به ترتیب 13 و 4 درصد و پس از 10 ماه به ترتیب 12و 0.2 درصد کاهش مقاومت نسبت به حالت آب آشامیدنی نشان داد. میزان کاهش دوام پس از 10 چرخه، با افزایش شوری (از آب آشامیدنی تا شور) برای سنگ نوع 1 از 2.3 % تا 4.2 % و برای سنگ نوع 2 از 1.8 % تا 3.2 % تغییر کرد. سرعت صوت در نمونه‌های خشک ماسه‌سنگ‌های نوع 1 و 2 به ترتیب 4450 و 4950 متر بر ثانیه اندازه‌گیری شد که با بالا رفتن شوری به 4699 و 5255 متر بر ثانیه رسید. آب شور روی دوام در برابر ذوب و انجماد تقریباً بدون تأثیر بوده است.
کلیدواژه‌ها: ماسه‌سنگ، سد ونیار، شوری، مقاومت تراکمی تک‌محوری، دوام، سرعت صوت.
1کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3استادیار، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
4کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
نویسنده مسئول: زینب جورکش؛ E-mail: Geologist.fj20@yahoo.com