جدایش ناهنجاری‌های ژئوشیمیایی به روش‌های فرکتالی عیار- تعداد و عیار-مساحت برای شناسایی مناطق امیدبخش در برگه ۱:۱۰۰۰۰۰ آلوت، کردستان

جدایش ناهنجاری‌های ژئوشیمیایی به روش‌های فرکتالی عیار- تعداد و عیار-مساحت برای شناسایی مناطق امیدبخش در برگه 1:100000 آلوت، کردستان

سیدعلی حسینی1، سیدوحید شاهرخی2، پیمان افضل3، طاهر فرهادی­نژاد4 و حمید ایمان‌زاده5

تاریخ دریافت:  11/ 05/ 1395                        تاریخ پذیرش: 11/ 10/ 1395

چکیده

با استفاده از داده‌های برداشت شده ژئوشیمیایی رسوب آبراهه‌ای، می‌توان اکتشاف ناحیه‌ای در مراحل شناسایی و پی‌جویی را انجام داد. در این مقاله به­ منظور مطالعات اکتشاف ناحیه ­ای از روش‎های فرکتالی عیار- مساحت و عیار- تعداد استفاده و ناهنجاری‌های عناصر شاخص شامل آرسنیک، آنتیموان، طلا و مس بررسی شد. 855 نمونه از رسوبات آبراهه‌ای در برگه 1:100000 آلوت در استان کردستان مورد تجزیه ICP-MS قرار گرفت. سپس پردازش‌های آماری و نمودار ستونی روی این عناصر صورت پذیرفت. در ادامه با استفاده از روش­های فرکتالی عیار- تعداد و عیار- مساحت بی‎هنجاری‌های این عناصر در این برگه انجام و نقشه‎های هنجاری‌ها رسم شد. همچنین مقایسه میان دو روش فرکتالی عیار- تعداد و عیار- مساحت در برگه آلوت با توجه به جایگاه زمین ­شناسی، ساختارهای موجود و سنگ ­شناسی چیره انجام گرفت. به‎طور کلی نتایج حاصل از دو روش نشان داد که در مناطق مرکزی و جنوب­ خاوری محدوده میزان عیار این عناصر افزایش می‎یابد و در این مناطق احتمال وجود مناطق امیدبخش کانساری بالاست. هر چند که روش عیار- تعداد با ایجاد هاله­ های ژئوشیمیایی گسترده ­تر و با دربرگرفتن کانسار شناخته شده باریکا و پیروی از روند مورد انتظار کانه ­زایی در پهنه سنندج- سیرجان، مناطق پرپتانسیل محتمل­ تری را برای عناصر مورد مطالعه نشان داد.

کلیدواژهها: عیار- مساحت، عیار- تعداد، مدل­ سازی فرکتالی، رسوب آبراهه ­ای، آلوت.

1کارشناسی ارشد، گروه زمین­ شناسی، واحد خرم ­آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم­ آباد، ایران

2استادیار، گروه زمین­ شناسی، دانشگاه علوم پایه، واحد خرم­ آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم ­آباد، ایران

3دانشیار، گروه مهندسی اکتشاف معدن، واحد تهران‌ جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ‌

4استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خرم­آباد، ایران

5کارشناسی ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

نویسنده مسئول: سیدوحید شاهرخی؛ E-mail: vahid.shahrokhi@gmail.com