کنترل رخساره ها و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند سروک در یکی از میدان‌های نفتی ناحیه دشت آبادان، جنوب باختر ایران
کنترل رخساره ها و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند سروک در یکی از میدان‌های نفتی ناحیه دشت آبادان، جنوب باختر ایران
سمیه فرامرزی1، حسین رحیم پور بناب2 و محسن رنجبران3
تاریخ دریافت: 26/ 04/ 1395 تاریخ پذیرش: 18/ 10/ 1395
چکیده
سازند سروک به‌عنوان یکی از مخازن مهم هیدروکربوری ایران هدف اصلی این مطالعه است. در این پژوهش ارزیابی کیفیت مخزنی سازند سروک با استفاده از تلفیق مطالعات سنگ نگاری و داده های تخلخل- تراوایی مغزه در ۳ چاه مهم در یکی از میدان‌های بزرگ ناحیه دشت آبادان در جنوب باختری ایران صورت گرفته است. مطالعات سنگ نگاری به شناسایی ۱۳ ریزرخساره در قالب 3 کمربند رخسارهای اصلی شامل لاگون، پشته‌های بیوکلستی زیرآبی (شول)، دریای باز شامل تالوس و شیب در چارچوب یک مدل سکوی کربناته ایزوله انجامید. فرایندهای دیاژنزی چیره شامل میکرایتی شدن، زیست آشفتگی، تبلور دوباره، انحلال، سیمانی شدن، تراکم فیزیکی و شیمیایی، دولومیتی شدن، جانشینی (پیریت، سیلیس و گلوکونیت) و شکستگی توالی سازند سروک را تحت تأثیر قرار داده اند. بر پایه نتایج حاصل، کیفیت مخزنی سازند سروک حاصل تأثیر رخساره های رسوبی به‌صورت اولیه و فرایندهای دیاژنزی به‌صورت ثانویه است. ارزیابی تأثیر رخساره های رسوبی بر کیفیت مخزنی نشان می‌دهد که توالی های رودیست دار (به‌ویژه زونهای واریزه رودیستی) کیفیت مخزنی بالایی دارند. انحلال و سیمانی شدن مهم‌ترین فرایندهای دیاژنزی مؤثر بر سازند سروک هستند که به دلیل تأثیر چیره فرایندهای دیاژنزی جوی رخ داده‌اند. انحلال و شکستگی عوامل اصلی افزایش تخلخل- تراوایی و سیمانی شدن و تراکم مهم‌ترین عوامل کاهش کیفیت مخزنی در سازند سروک هستند. این مطالعه می تواند به شناخت بهتر عوامل کنترل‌کننده کیفیت مخزنی سازند سروک در ناحیه دشت آبادان بیانجامد.
کلیدواژه ها: سازند سروک، دشت آبادان، فرایندهای دیاژنزی، کیفیت مخزنی.
1دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
۲استاد، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استادیار، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
نویسنده مسئول: حسین رحیم‌پور بناب؛ E-mail:rahimpor@ut.ac.ir