بررسی کانی‌شناسی، سنگ شناسی، دگرسانی و سنگ ژئوشیمی کانسار مس باغ خشک (شمال خاور سیرجان)
بررسی کانی‌شناسی، سنگ‌شناسی، دگرسانی و سنگ ژئوشیمی کانسار مس باغ خشک (شمال خاور سیرجان)
نوشته : دکتر احمد خاکزاد* و شکوفا شعبان *
چکیده
کانسارمس باغ خشک در۱۴۵ کیلومتری جنوب باختر استان کرمان و شمال خاور سیرجان و در زون ارومیه ـ دختر قرار گرفته است و روند اصلی درزه‌ها در باغ خشک، شمال خاوری ـ جنوب باختری می‌باشد. در مطالعات سنگ‌شناسی کانسار، سنگهای آتشفشانی و آذرآواری شــــــامل توف، ریولیت، آندزیت، آندزیت بازالت و بازالت با سن ائوسن و سنگهای نفوذی از نوع گابرودیوریت، دولریت ،کوارتزدیوریت، تونالیت و گرانودیوریت به سن الیگومیوسن شناسایی شده است .در این منطقه، دگرسانیهای اصلی پتاسیک ،فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتیک هستندکه در بین آنها دگرسانی آرژیلیک، گسترش بیشتری دارد. از نظر کانی زایی، می‌توان کانیهای سولفیدی پیریت، کلکو‌پیریت، بورنیت و کلکوسیت و کانیهای اکسیدی مگتیت، هماتیت، کوپریت و تنوریت و کانیهای کربناتی مالاکیت و آزوریت را در منطقه مشاهده کرد که به صورت رگچه‌ای و افشان، نمود دارند.
در این کانسار، اکتشافات سنگ ژئوشیمیایی با برداشت ۲۶۴ نمونه درشبکه ۵۰×۵۰ متر صورت گرفته است که بر اساس داده ها با محاسبات آماری لازم طی مراحلی چند، بیشترین بی‌هنجاری برای عنصر مس مربوط به توده‌های تونالیتی زون مرکزی است. بالاترین عیار مس در منطقه ۰۶/۱درصد و پایین‌ترین عیار آن ۰۰۳/۰ درصد تعیین گردید. بر پایه بررسیهای انجام یافته و مقایسه داده‌های به‌دست آمده با اطلاعات مربوط به مدلهای کانسار، کانسار باغ خشک یک تیپ کانسار مس پورفیری معرفی می‌گردد. برای کنترل مواد معدنی، عملیات نیمه تفضیلی ژئوفیزیک و حفاریهای اکتشافی کانسار مس باغ خشک در سال ۱۹۷۱ انجام گرفت که ذخیره‌ای حدود ۲۴ میلیون تن با عیار میانگین ۲۷/۰ درصد تعیین شد.
کلید واژه‌ها : باغ خشک، مس، سنگ شناسی، کانی شناسی، دگرسانی و سنگ ژئوشیمی
* دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم