زیست چینه‌شناسی و رسوب‌شناسی سازند کشف رود با توجه خاص به زیای آمونیتی
زیست چینه‌شناسی و رسوب‌شناسی سازند کشف رود با توجه خاص به زیای آمونیتی
نوشته : مریم حسینیون*، دکتر کاظم سید امامی** و دکتر یعقوب لاسمی ***
چکیده
سازند کشف‌رود، ردیفی از سنگهای رسوبی سیلیسی آواری و سنگ‌شناسی آن غالبا شامل گنگلومرا، ماسه‌سنگ و شیل است. در ناحیه تپه نادر، رخساره متفاوتی از سارند کشف‌رود شامل ماسه‌سنگ آهکی، آهک ماسه‌ای و شیل ظاهر می‌شود. این لایه‌ها حاوی سنگواره‌های متعدی از آمونیت، بلمنیت، لاملی برانش، بازوپایان، شکم پایان، جلبک، استراکود، کرینویید، بریوزوا، مرجان و ساقه‌های فسیل گیاهی هستند. این سنگهای کربناتی، بیشتر از نوع بیواسپارایت یا بیوائواسپارایت بوده که به دلیل نوع عناصر اسکلتی و وجود سیمان اسپاری، نمایانگر محیط ساحلی در این منطقه می‌باشند. با این حال، رخساره‌های آواری، رخساره چیره سازند کشف‌رود است. شواهد متعددی مانند رسوبات کلاسیک توربیدیت، ماسه سنگهای توده‌ای، ماسه سنگهای قلوه‌دار، کنگلومراها و ریزش و لغزش، نقش جریانهای توربیدیتی را در ایجاد بخش وسیعی از سازند کشف رود اثبات می‌کند.
مهم‌ترین و فراوان‌ترین فسیلهای موجود در سازند کشف‌رود، آمونیتها هستند که در این مطالعه، 13 جنس و 18 گونه در قالب دو زیست زون آمونیتی Garantiana و Parkinsoni تشخیص داده شد. سن بخش پایینی سازند کشف‌رود بر پایه این زیست‌زونها، باژوسین تا باتونین پیشین است.
کلید واژه‌ها: زیست چینه‌شناسی، رسوب شناسی، سازند کشف‌رود، آمونیت، باژوسین بالایی، رسوبات توربیدیتی، جنوب خاوری کپه‌داغ
* سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، مرکز مشهد
* * دانشکده مهندسی معدن ، پردیس دانشکده فنی، دانشگاه تهران.
***گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم، تهران