سنگ‌زایی گرانیتوییدهای پتاسیک مجموعه نفوذی کال کافی (شمال خاوری انارک) با استفاده از شاخصهای کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی
سنگ‌زایی گرانیتوییدهای پتاسیک مجموعه نفوذی کال کافی (شمال خاوری انارک) با استفاده از شاخصهای کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی
نوشته: جمشید احمدیان *، محمد هاشم امامی** ، محمدرضا قربانی*
و مامورو موراتا ***
تاریخ دریافت: 17/11/1384 تاریخ پذیرش: 28/05/1385
چکیده
مجموعه گرانیتوییدی کال کافی ( شمال خاوری انارک) در زون ساختاری ایران مرکزی موسوم به بلوک یزد قرار دارند. این مجموعه، متشکل از طیف ترکیبی گسترده‌ای از گابرو تا گرانیت قلیایی با سن ائوسن میانی است. بررسیهای سنگ‌نگاری، ژئوشیمیایی و کانی‌شناسی نشانگر آن است که گرانیتوییدهای پتاسیک به‌عنوان یکی از اعضای این مجموعه، ویژگیهای متمایزی را از خود نشان می‌دهند. از نظر ژئوشیمیایی گرانیتوییدهای پتاسیک با مقادیر بالاتر پتاسیم و مقادیر پایین‌تر سدیم،کلسیم، تیتانیم، باریم، استرانسیم و عناصر خاکی کمیاب از دیگر واحدهای کال کافی قابل تفکیک است. همچنین گرانیتوییدهای پتاسیک دارای ویژگی آهنی هستند، حال آن که دیگر واحدهای نفوذی مجموعه کال کافی از ماهیت منیزیمی برخوردارند. فراوانی پایینعناصر خاکی کمیاب در گرانیتوییدهای پتاسیم بالا حاکی از آن است که این سنگها نمی‌‌توانند توسط فرایند تفریق ماگمایی با دیگر واحدها مرتبط باشند. این امر می‌‌تواند نشانگر نقش متفاوت فرایندهای سنگ‌زایی در شکل‌گیری آنها باشد. گرانیتوییدهای پتاسیک احتمالاً از ذوب بخشی سنگهای پوسته‌ای به وجود آمده‌اند.
کلیدواژه‌ها: گرانیتویید پتاسیک، کال کافی، تفریق ماگمایی، ذوب بخشی، الگوی عناصر خاکی کمیاب، ایران